-Thôi được, Xêmiôn ạ, đó là việc của chú nó, anh phải coi trọng...
Thế thì cứ về nhà mà tĩnh dưỡng. Rồi anh không ép uổng chú nó đâu.
Alekxêy Kraxilnikôv vừa ra khỏi bệnh xá thì gặp ngay một người
đồng hương tên là Ignat, mới ở mặt trận về. Hai người đứng lại chào
hỏi nhau một lát. Ignat cho biết rằng mình hiện lái xe cho ủy ban hành
chính.
-Ta đến rạp "Xolêyl" đi, - Ignat nói, - rồi về nhà tôi ngủ. Hôm nay ở
đấy họ sẽ đấu nhau một phen kịch liệt đây. Anh có nghe nói đến chính
ủy Broinitxki chứ? Ấy, không biết hôm nay ông ta sẽ xoay sở ra sao
đây? "Quân" của ông ta quá quắt lắm: cả thành phố kêu vang lên. Chiều
hôm qua ở góc phố đằng kia có hai thằng học trò nhỏ bị chúng nó giết
chết: tự dưng vô cớ chúng nó tuốt gươm xông vào chém hai thằng bé.
Lúc ấy tôi đang đứng cạnh cái trụ kia. Trông thấy mà lộn cả gan ruột
lên.
Đang dở câu chuyện, họ đã đến rạp chiếu bóng "Xolêyl. Trong rạp
đông nghịt. Hai người chen một lúc thì vào được sát chỗ dành cho dàn
nhạc. Trên cái sân khấu nhỏ, trước bàn của chủ tịch đoàn (gồm có một
bà mặt tròn mặc áo ca-pốt nhà binh, một người lính lầm lì đầu quấn
băng bẩn, một ông già khô đét đeo mục kỉnh và hai người thanh niên
mặc áo sơ mi cổ chui của bộ đội), một người dáng hơi gù, mặt tái xanh,
mái tóc đen rất rậm, đang bước từng bước ngắn và mau đi đi lại lại như
con thú bị nhốt trong chuồng. Ông ta vừa nói vừa giơ nắm tay yếu ớt
lên làm một cử chỉ lặp đi lặp lại đều đều như đánh nhịp, tay kia thì nắm
một tập những mảnh giấy in cắt ở các báo ra.
Ignat rỉ tai Kraxilnikôv:
- Một ông giáo, có chân trong xô-viết đấy...
- ...Chúng ta không thể làm thinh... Chúng ta không được làm thinh...
Thử hỏi chính quyền trong thành phố này có phải là chính quyền xô-
viết mà các đồng chí đã đấu tranh để thiết lập nên không?... Ở đây chỉ
có sự lộng hành thống trị... Một chế độ cường bạo còn tệ hơn cả chế độ
