chuyện này tôi coi như đã thanh toán xong, các đồng chí ạ... Bây giờ tôi
đọc các đồng chí nghe bản thông báo chiến sự mới nhất.
Xapôjkôv rút ra một tập giấy và bắt đầu đọc to lên, Rôstsin quay lại,
đi qua nhà ga ra thềm, và ngồi xuống một chiếc ghế dài đã gãy, lấy gói
thuốc lá mộc ra quấn một điếu. Cách đây một tuần chàng đã dùng
những giấy tờ giả mạo đăng ký vào một đoàn hồng quân đi tàu ra mặt
trận. Chàng và Katya đã tạm thu xếp được với nhau. Sau cuộc nói
chuyện khổ tâm trong bữa trà ở nhà Tyôtkin, Rôstsin đi lang thang suốt
ngày trong thành phố, đến đêm mới về. Tránh nhìn vào mặt Katya để
khỏi tỏ ra yếu đuối, chàng nói, giọng nghiêm khắc:
- Em sẽ ở đây một vài tháng gì đấy, cũng chưa biết trước được... Em
với ông ta chắc là chính kiến hợp nhau lắm rồi... Hễ có dịp là anh sẽ trả
tiền trọ cho ông ta. Nhưng anh tha thiết yêu cầu em nói cho ông ta biết
ngay từ bây giờ rằng ông ta không phải nuôi không em đâu, anh không
muốn chịu ơn ai hết... Thế đấy, còn anh thì sẽ đi biệt trong một thời
gian.
Katya hỏi khẽ, đôi môi chỉ hơi mấp máy:
- Ra mặt trận à?
- Em ạ, điều đó chỉ có liên quan đến mỗi một mình anh thôi.
Tình cảnh Katya thật chẳng ổn một chút nào. Mùa hè năm ngoái, sau
một ngày tháng bảy, trên dải bờ xây, trước mặt dòng sông Nêva phẳng
như gương in bóng những đường cong của các nhịp cầu và dãy cột trên
đảo Vaxilievxki, vào cái ngày nắng sáng đã lùi xa vào dĩ vãng ấy, Katya
ngồi bên mé nước, trên một chiếc ghế đá hoa cương, và Rôstsin đã nói
với nàng: "Những cuộc chiến tranh sẽ chấm dứt, những cuộc cách
mạng sẽ qua đi, những quốc gia sẽ tiêu vong, và chỉ còn lại tấm lòng
em ngàn đời bất diệt..." Thế mà nay họ đã chia tay nhau như hai kẻ thù
trên một góc sân lầy lội... Katya có tội tình gì mà phải chịu một kết cục
như vậy?... "Nhưng trong khi cả nước Nga đang diệt vong thì điều đó
có nghĩa lý quái gì?"
