Rôstsin đang vác súng đi đi lại lại cạnh nhà thờ - bấy giờ là phiên
gác của chàng. Chàng đứng lại và chăm chú nhìn người đang nói. Đó là
một thanh niên tóc vàng có bộ mặt trẻ con với cái mũi hếch, nhưng hai
bên mép lại hằn lên hai nếp nhăn sâu hoắm, và đôi mắt màu xanh đùng
đục, già nua, nặng nề, là đôi mắt của một tên sát nhân bẩm sinh.
Rôstsin tì lên khẩu súng (chân chàng vẫn còn đau) và những ý nghĩ
không đâu cứ tràn vào tâm trí chàng. Trong ký ức chàng lại hiện lên
hình bóng của Katya bị bỏ bơ vơ một mình, và lòng chàng đau nhói lên
vì một niềm thương xót da diết. Chàng áp trán vào chất thép lạnh của
lưỡi lê. "Thôi, thôi đừng nghĩ nữa, đó là một sự yếu đuối, những cái đó
không cần thiết..." Chàng rùng mình, bật thẳng người lên để xua tan
những kỷ niệm ấy và tiếp tục bước trên lớp cỏ non. "Lúc này không
phải là lúc thương xót, lúc này không phải là lúc nghĩ đến tình yêu..."
Bên một bức tường gạch bị đạn đại bác bắn sập, một người đàn ông
vạm vỡ đang đứng nhìn vào ống nhòm, đôi mày cau lại. Trên chiếc áo
va-rơi da rất diện, trên cái quần da và đôi ủng cô-dắc mềm của ông ta
đều lấm thấm những vết bùn đã khô cứng lại. Sát hai bên người ông ta
phút phút lại có những viên đạn bay chiu chíu đến húc vào bức tường
gạch.
Ở phía dưới, cách ông ta một trăm bước, có mấy khẩu pháo và mấy
thùng đạn sơn xanh. Mấy con ngựa vừa bị buộc vào hàng rào đang
đứng ủ rũ bên bãi phân của chúng mới ỉa hãy còn bốc hơi. Mấy người
lính cần vụ ngồi trên giá súng cười đùa và hút thuốc, chốc chốc lại đưa
mắt về phía viên chỉ huy cầm ống nhòm. Hầu hết đều là thủy thủ, trừ
hai người pháo binh râu ria, ăn mặc rách rưới.
Khói và bụi che kín cả chân trời -đường nét của những dãy chiến
hào, những nếp lồi lõm của địa hình, những mảnh vườn xanh. Cái mục
tiêu mà viên chỉ huy đang quan sát cứ chập chờn khi ẩn khi hiện. Từ
phía sau ngôi nhà ông ta đang đứng nhô ra một anh lính thủy da đỏ ong
như đồng, mình chỉ mặc chiếc áo may-ô. Anh ta trườn như con mèo
dọc bức tường và ngồi xuống bên chân người chỉ huy vạm vỡ, hai cánh
