trường đẫm máu... "Ivan Ilyits, ít ra cũng phải căm thù địch với tất cả
tâm lực của mình, cũng phải biết sợ chết cho nó ra sợ chứ..."
Những điều đó làm cho Ivan Ilyits rất phiền lòng. Tuy bản thân
chàng cũng không nhận thấy, chàng dần dần trở thành một trong những
cán bộ đáng tin cậy nhất, chín chắn nhất và can đảm nhất của trung
đoàn. Họ thường giao cho chàng phụ trách những cuộc hành binh nguy
hiểm, và chàng bao giờ cũng làm tròn nhiệm vụ một cách xuất sắc.
Cuộc nói chuyện với Xerghêy Xerghêyêvits đã khiến chàng suy nghĩ
rất lung. Viên chỉ huy chuếnh choáng hơi men ấy hình như cũng dằn
vặt quằn quại - Mà quằn quại khủng khiếp chứ chẳng phải vừa... Thế
còn Miska Xôlômin? Còn Tsertogônôv? Còn hàng nghìn người khác
mà chàng chẳng bao giờ tìm hiểu? Tất cả những con người ấy đều cao
ngang tầm thời đại, họ to lớn, xù xì, họ biến dạng đi trong đau khổ
quằn quại. Trong số họ có nhiều người còn không có đủ từ ngữ để mà
nói nữa, chỉ có khẩu súng trường trong tay, lại có những người lao vào
phóng đãng một cách điên rồ rồi quay ra hối hận... Nước Nga là thế
đấy, cách mạng là thế đấy.
- Đồng chí đại đội trưởng... Dậy đi...
Têlêghin ngồi dậy. Ngoài cửa sổ toa tàu, mặt trời như một quả cầu
óng ánh treo ở cuối cánh thảo nguyên vàng nhạt như màu lông gà con.
Người lính có bộ râu màu hung, khuôn mặt rộng và đỏ như mặt trời
mới mọc, lay Ivan Ilyits một lần nữa.
- Đồng chí khẩn trương cho, trung đoàn trưởng có lệnh gọi.
Trong buồng toa của Xapôjkôv, ngọn đèn dầu hôi hám vẫn cháy leo
lét. Ngồi trong buồng có Ghymza, chính ủy trung đoàn Xôkôlôvxki -
một người hom hem có bộ tóc đen và đôi mắt đen mất ngủ nổi đầy
những tia máu - hai viên tiểu đoàn trưởng, mấy viên đại đội trưởng và
người đại biểu của ủy ban binh sĩ, vẻ mặt bướng bỉnh, thậm chí bực
tức... Tất cả đều hút thuốc lá. Xerghêy Xerghêyêvits, đã mặc áo ngoài
