chuyện ấy với anh em binh sĩ trong trung đoàn! Trên đầu chúng ta vẫn
là những vì sao đã từng lấp lánh trên đầu Hômer vĩ đại. Mấy đống lửa
vẫn y hệt như những đống lửa đã soi đường cho loài người qua các
thiên niên kỷ. Anh em họ lắng nghe tớ nói chuyện tương lai, và họ đã
tin tớ, ánh sao long lanh trong mắt họ, và những lưỡi lê đã kinh qua bao
nhiêu chiến trận của họ phản chiếu ánh lửa hồng. Bây giờ họ đều đã
yên nghỉ trên các thảo nguyên... Tớ đã không đưa được trung đoàn đến
thắng lợi cuối cùng... Như thế tức là tớ đã lừa dối họ! Bên phải, cách
khoảng trăm rưỡi bước có tiếng quát "Ai? đứng lại!" rồi tiếng nói
chuyện khe khẽ. Têlêghin ngoảnh lại, cố nhìn qua đêm tối. Chắc là có
người nào bên phía quân ta gặp Gaghin đang đứng gác ở mé tay phải
trận địa.
- Ivan ạ, nếu cái tương lai ấy chỉ là một chuyện thần tiên vẫn đem kể
trên những cánh thảo nguyên Nga hoang vắng thì thế nào? Nếu nó
không trở thành hiện thực thì sao? Nếu thế thì cuộc sống sẽ khủng
khiếp vô cùng - Xapôjkôv nhích sát lại, nói thì thầm. - Nỗi kinh hoàng
sẽ tràn ngập thế giới, nhưng chưa có ai thực sự tin như thế cả. Nỗi kinh
hoàng chỉ mới ướm thử xem sức đề kháng ra sao. Bốn năm tương tàn
của nhân loại chỉ là chuyện nhỏ nhặt vô nghĩa so với những sự cố sắp
diễn ra. Quá trình tiêu diệt cách mạng ở nước ta và trên toàn thế giới:
đó là sự kiện chủ yếu... và lúc đó sẽ là cuộc tổng động viên bao trùm tất
cả các cá thể trong nhân loại: đầu cạo trọc lóc, tay đeo lập lắc số hiệu...
Và trên đống tro tàn của thế giới sẽ là nỗi kinh hoàng đã đắc thắng,
bành trướng lên đến những quy mô quái đản... Thế thì tớ thà chết ngay
tức khắc dưới nhát gươm nóng hổi của quân cô-dắc còn hơn...
- Xerghêy Xerghêyêvits ạ, cậu cần nghỉ ngơi, điều trị một thời gian, -
Têlêghin nói.
- Biết thừa là cậu sẽ trả lời như thế mà!... Lúc bấy giờ thấy Gaghin
và một quân nhân lạ mặt, cao lớn, hơi gù, cùng bước xuống hào,
Têlêghin mừng không thể tả được: thế là chấm dứt được cuộc nói
chuyện đang làm cho chàng khổ tâm không sao chịu nổi. Người mới
