chang... "Không nên, đừng" -Ivan Ilyits vội xua cái kỷ niệm đang chớm
bắt đầu xuyên qua óc chàng đau nhói... Lại nghe tiếng đồng hồ tích tắc,
dịu dàng và êm ái đang rút bớt dần dần, không chút đau đớn, những
quãng thời gian đều đặn của cuộc đời...
- Cô y tá ơi, - Ivan Ilyits gọi, -tôi chẳng thấy rõ được cô. Cô y tá lắc
đầu. Cuộn băng đang đặt trên đùi cô lăn xuống đất, xổ tung ra. Cô lại
nhặt lên, cuộn lại. Cô có những động tác thật nhẹ nhàng, - chắc cô còn
trẻ lắm... Thế mà đã thành thạo quá! Ivan Ilyits cố nhìn kỹ cô, nhưng
bóng hoàng hôn mỗi lúc một dày đặc, và bây giờ chỉ trông thấy mờ mờ
tấm áo choàng vải trắng và chiếc khăn bịt đầu buông xuống hai vai như
tượng con Xphinx Ai cập. "Hiểu rồi, hiểu rồi... Tội nghiệp, chắc cô bé
bị rỗ, hay là mặt mày xấu xí lắm. Dĩ nhiên cô ấy cũng thấy mình biết
ơn cô ấy biết nhường nào. - Ivan Ilyits thở dài. - Trên đời này phỏng có
được bao nhiêu người dịu dàng và tận tụy như thế - những người bạn
chung thủy suốt đời. Và chắc hẳn là rất thông minh, những người con
gái xấu xí đều thông minh cả... Chính phải lấy những người như thế,
phải yêu những người như thế mới phải... Thế mà đàn ông lại sẵn sàng
hy sinh tất cả để bên gối có được một bộ mặt xinh đẹp có đôi hàng mi
búp bê, thầm thì nói với họ đủ các thứ chuyện tầm thường và ngu
xuẩn... Đasa thì khác, mình yêu nàng không phải vì sắc đẹp... - Ivan
Ilyits nhắm mắt lại, luồn nắm tay xuống lót dưới má. - Nói dối, nói
dối... Chính là vì sắc đẹp phi thường của nàng... Nhưng rốt cục nàng
cũng có thiết gì đến mối tình ấy đâu..."
Cô y tá lặng lẽ đứng dậy, tưởng chàng đã ngủ thiếp đi, bỏ ra ngoài và
rất lâu không thấy trở lại. Rồi cánh cửa khẽ đánh két một tiếng. Một
ánh sáng màu vàng mờ mờ hiện ra. Ivan Ilyits nằm yên không động
đậy, hé mở đôi mi. Chàng thấy Đasa bước vào, mình mặc áo choàng
trắng, đầu bịt khăn y tá. Nàng cầm một cây đèn nhỏ bằng sắt tây, bàn
tay màu hồng trong trong đưa lên che ánh đèn. Ivan Ilyits không lấy
làm lạ khi trông thấy Đasa: chàng không tin rằng đó là Đasa.
