Cuộc xung đột chỉ xẩy ra trong khoảnh khắc. Những kẻ gây sự chẳng
lấy gì làm đông. Một số đã lủi đâu mất. Có mấy người đuổi nhau chạy
trên đường làng. Vài ba người còn nằm sóng soài mãi trên mặt đất rắc
những bông tuyết trắng.
Kuzma Kuzmits vượt rào đi tắt qua các vườn rau, lạc mất lối, và đâm
đầu vào sân một nhà nào không rõ. Ở đấy có mấy bà đang đứng nghe
một bà than thở kêu ca. Trông thấy Kuzma Kuzmits, họ nhao nhao lên
cả một lượt, và bà Varvara mẹ Nađejđa, giận dữ xắn hai ống tay áo lên
xấn tới trước mặt Kuzma Kuzmits; các bà khác ùa theo:
- Ra vì thế mà mày không lấy tiền đấy, lão pốp phá giới kia! bà
Varvara nói. - Thế mà chúng tao lại dại dột đi tìm mày... mày đã phỉnh
cả làng này.. Mày dò la hết những của cải của chúng tao... Mày đã xúi
giục bọn dân ngu làm bậy... Mày đã bán chúng tao cho quân cộng sản...
Sao còn đứng đực ra mà nhìn nó thế, đánh chết tên xa-tăng ấy đi,
đánh cho kỳ chết.
- Ấy đừng đánh tôi, - Kuzma Kuzmits vừa đáp vừa lùi, - các bà sẽ
hối không kịp đấy... chớ động vào tôi.
- Thế vừa rồi mày nể chúng tao lắm đấy chắc? Mấy mụ đàn bà hăng
tiết lên tháo hết khăn trùm ra, cùng thét lên cả một lượt, đổ tội cho ông
pốp phá giới đã dựng lên cái danh sách thu lúa mì chết tiệt kia, đã gây
ra cuộc ẩu đả trước ủy ban, đã làm cho người làm ăn khá giả từ nay
không còn chỗ đứng trong làng xóm nữa, đã bày chuyện ra khiến cho
bấy nhiêu ngan ngỗng và lợn sữa bị ngốn phăng đi trong mấy ngày vừa
qua: bấy nhiêu tội họ đổ hết lên đầu Kuzma Kuzmits. Lũ đàn bà dồn
ông ta vào hàng rào. Kuzma Kuzmits hoài công cười gượng để lấy lòng
họ, miệng lẩm bẩm: "Thôi xin các bà nguôi giận, ta nói chuyện tử tế
nào..." Varvara Vlaxôva xông vào trước tiên, túm lấy hai mớ tóc mọc
sát hai tai ông ta, rồi nện quả đấm lên cái lưng cúi gập xuống. Ông ta
nghĩ bụng tốt hơn cả là nằm bẹp xuống và giơ tay lên mà đỡ đòn.
Xương sườn ông ta cứ kêu răng rắc lên. "Ôi! Miễn sao họ đừng lấy cái
gì cứng phang mình..." Thế rồi ông ta nghe một giọng nói man dại:
