Một tiểu thuyết về Thiên Chúa vi hành. Không. Nếu tôi nghĩ ra đề tài ấy, hẳn phải có ai đó đã viết xong
nó rồi.
Biến thể. Anh là một tác giả, còn chưa ý thức được về những sức mạnh của mình. Người đàn bà anh yêu
đã bội phản anh, cuộc đời với anh chẳng còn ý nghĩa gì nữa, vậy nên một ngày, để lãng quên tất cả, anh lên
con tàu Titanic và tàu đắm ở Thái Bình Dương. Anh được cứu, kẻ sống sót duy nhất, bởi một chiếc thuyền
độc mộc đầy thổ dân và trải qua những năm dài, bị thế giới bên ngoài quên lãng, trên hòn đảo chỉ có người
Papua sinh sống này. Các nàng thiếu nữ hát tặng anh những khúc ca lả lướt, bầu ngực nẩy nở của họ chỉ che
đậy sơ sài bằng những vòng hoa pua
. Họ gọi anh là Jim (họ gọi tất cả đàn ông da trắng là Jim), thế rồi tối
nọ, một thiếu nữ làn da màu mật lẻn vào lều anh và nói: “Em của chàng, em cùng chàng.” Thú làm sao khi
nằm dài ngoài mái hiên lúc tà dương ngả bóng về Tây và ngắm chòm Thập tự Phương Nam, có nàng vuốt ve
vầng trán.
Anh sống trong vòng tuần hoàn của những rạng đông và những hoàng hôn, chẳng biết sự gì nữa trên đời.
Ngày nọ, một chiếc thuyền máy chở vài gã Hà Lan cập bến, anh nhận ra rằng mười năm đã qua; anh có thể
rời đi cùng những người Hà Lan nhưng anh khước từ. Anh bắt đầu buôn dừa, anh quản lý việc thu hoạch cây
gai dầu, người bản xứ làm thuê cho anh, anh chèo thuyền từ đảo này sang đảo khác, và tất cả đều gọi anh là
Jim Bốn Bể. Một tay thám hiểm Bồ Đào Nha nát bươm vì rượu đến làm cùng anh và cứu bản thân mình.
Đến nay anh đã thành đề tài bàn luận khắp eo biển Sunda, anh cố vấn cho vua Brunei trong chiến dịch chống
lại tộc Dayak miền sông nước, anh tìm thấy một khẩu súng thần công cũ từ thời Tippo Sahib và tu sửa cho
nó hoạt động lại được. Anh huấn luyện một đội quân Mã Lai tận tụy răng đen nhẻm vì nhai trầu. Trong một
cuộc giao tranh nhỏ gần rặng san hô, lão Sampan răng đen lấy thân mình che chắn cho anh; tôi rất vui lòng
được chết cho ngài, Jim Bốn Bể. Lão Sampan tử tế, vĩnh biệt, bạn hiền của tôi.
Giờ thì anh đã nổi tiếng trên toàn quần đảo, từ Sumatra cho tới Port-au-Prince. Anh giao thương với cả
người Anh; ở văn phòng quản lý cảng tại Darwin, anh đăng ký tên Kurtz, và giờ với tất cả mọi người, anh là
Kurtz - chỉ có thổ dân vẫn còn gọi anh là Jim Bốn Bể. Một tối nọ, ngoài hiên nàng thiếu nữ ve vuốt anh và
trên đầu chòm Thập tự Phương Nam sáng rực rỡ hơn bao giờ hết - a! mới khác chòm Đại Hùng làm sao -
anh nhận ra mình muốn quay về. Một lát thôi, để xem ở đó có thứ gì, nếu có, còn lại của anh không.
Anh lên tàu tới Manila, từ đó đón máy bay cánh quạt tới Ball, rồi Samoa, quần đảo Admiralty, Singapore,
Tenerife, Timbuktu, Aleppo, Samarkand, Basra, Malta, và anh đã về tới nhà.
Mười tám năm đã vụt trôi qua, cuộc sống để lại những dấu vết của nó trên thân thể anh: gương mặt anh
rám lại vì gió mậu dịch, anh đã già hơn, có lẽ cũng đẹp trai hơn. Đến nơi, anh khám phá ra rằng tất cả các
hiệu sách đều bày bán sách về anh, theo những ấn bản phê bình mới, và tên anh được khắc vào trán tường tại
trường học cũ của anh, nơi hồi xưa anh học đọc học viết. Anh là Nhà thơ Mất tích Vĩ đại, lương tâm của cả
một thế hệ. Những nàng trinh nữ lãng mạn tự tử bên nấm mồ rỗng của anh.