PHẦN THỨ VIII : QUẦN ĐẢO CÔN-LÔN VÀO
TAY NGƯỜI PHÁP
1) Công việc chiếm cứ quần đảo Côn-Lôn
Ngày 28 tháng 11 năm 1861 Thủy sư đề đốc Bonard hạ lịnh cho thông
báo hạm Norzagaray chiếm quần đảo Côn-Lôn để thực hiện sớm chừng nào
hay chừng ấy ý-định của Hoàng-Đế Nã-Phá-Luân đệ tam (Nappléon III).
Dưới sự chỉ huy của trung-úy Hải-quân Lespès, toán quân của thông
báo hạm Norzagaray chiếm cứ quần-đảo Côn-Lôn một cách dễ dàng và lần
đầu tiên quốc-kỳ Pháp được thượng lên tại Côn-đảo (Grande Condore) với
tờ vi bằng như sau :
« Ngày này, thứ năm 28 tháng 11 năm 1861, hồi 10 giờ sáng.
« Tôi ký tên dưới đây, Lespès Sébastien Nicolas Joachim, trung-úy Hải
quân cai quản chiến thuyền thuộc Hải quân Hoàng-gia tuân hành lệnh của
Thống-Đốc tôi, tuyên bố chiếm hữu quần đảo Côn-Lôn, nhân danh vua Nã-
Phá-Luân Đệ III, Hoàng-đế toàn dân Pháp. Vì lẽ ấy, quốc kỳ Pháp được kéo
lên trên Côn-đảo (La Grande Condore) kể từ ngày nay. Biên bản việc chiếm
hữu này được lập lên trước mặt các võ quan thuộc thông báo hạm
Norzagaray. Làm trên đất liền, trước Vũng Tây Nam (Vũng Đầm) tại đảo
Côn-Lôn, ngày, tháng và năm nói trên.
« ĐỒNG KÝ TÊN
Chuẩn-úy hạng nhì L. DU TEIL
Trung-úy MANEN
Trung-úy LESPÈS »
2) Tình hình Côn-Đảo (La Grande Condore) khi người Pháp
đến