như các bạn thấy, câu hỏi mấu chốt mà chúng ta phải trả lời là: “Thời gian
và địa điểm ông ta được xác nhận còn sống lần cuối cùng”. Về địa điểm,
tầm quan trọng của những chi tiết liên quan tới câu hỏi này là quá hiển
nhiên và chúng ta không cần xem xét chúng. Nhưng còn thời gian, thì lại có
vai trò quan trọng khác. Từng có những vụ việc như tôi đã trình bày trong
bài giảng, mà trong đó bằng chứng về tình trạng sống sót chênh lệch chưá
tới một phút đã đủ quyết định. Bây giờ, người bị mất tích được nhìn thấy
vẫn còn sống lần cuối cùng tại nhà ông Hurst lúc năm giờ hai mươi phút
ngày 23/11. nhưng có vẻ ông ta cũng tới thăm nhà em trai ở Woodford, và
bởi lẽ không ai thấy ông ta ở căn nhà đó, hiện vẫn chưa rõ ông ta đến nhà ai
trước. Nếu ông ta tới nhà ông Bellingham trước, thì năm giờ hai mươi phút
chiều ngày hai mươi ba là thời điểm cuối cùng ta có thể xác nhận ông ta
còn sống, nhưng nếu ông ta tới đó sau, ta phải cộng thêm khoảng thời gian
ngắn nhất để ông ta có thể đi từ nhà nọ sang nhà kia.
Đáp án cho câu hỏi ông ta tới thăm nhà ai trước phụ thuộc vào con bọ
hung đó. Nếu ông ta đeo vật này khi tới nhà ông Hurst, chắc chắn ông ta đã
tới đó trước, còn nếu khi đó nó không còn nằm trên dây đeo đồng hồ của
ông ta, hẳn ông ta đã tới Woodford trước. Vậy nên, các bạn thấy đấy, câu
hỏi có tính chất tối quan trọng trong việc xác định quyền thừa kế tài sản lại
phụ thuộc vào chuyện người giúp việc có quan sát thấy một thứ tưởng như
rất nhỏ nặt và chẳng có gì đáng chú ý hay không.”
“Người giúp việc đó đã khai nhận gì về vấn đề này chưa, thưa thầy?” Tôi
đánh liều hỏi.
“Theo tôi được biết là chưa.” Tiến sĩ Thorndyke đáp, “Ít nhất các báo
không nhắc đến lời khai nào cả, mặc dù mọi chi tiết khác đều được tường
thuật rất kỹ. Thật sự quá tỉ mỉ khi bài báo thậm chí còn miêu tả tường tận
cả mặt bằng hai ngôi nhà, đó quả là điều đáng kinh ngạc và đáng chú ý.”
“Nó đáng chú ý về khía cạnh nào ạ?” Một sinh viên hỏi.
“À…” Tiến sĩ Thorndyke đáp, “Có lẽ tôi phải để các bạn tự mình suy
nghĩ câu hỏi đó thôi. Vụ việc này chưa được xét xử, và chúng ta không
