CHƯƠNG X
HAI THỨ LUẬT PHÁP
Trước kia, khi những người vượt biển cập bến tới những miền xa lạ thì
nhiều khi họ đã khám phá ra cùng một lúc những xứ sở mới và những thời
đại lịch sử đã qua đi từ lâu và đã bị quên lãng.
Khi những người dân châu Âu cập bến ở châu Úc, họ thấy mình may mắn
lạ lùng: phát hiện và chiếm cứ được cả một lục địa. Nhưng đối với thổ dân
châu Úc, thì đó lại là một tai họa, vì những người dân này dang sống ở một
thời kỳ lịch sử khác hẳn với người châu Âu, nếu tính theo lịch lao động. Họ
không hiểu được phong tục người Âu và không chịu tuân theo pháp luật của
những người này. Để đối phó lại, người Âu đánh đuổi họ và tàn sát họ như là
giết thú dữ.
Người dân Úc chỉ mới quen với những túp lều bằng cành cây, trong khi
đó các thành phố ở châu Âu đã nhan nhản những tòa nhà đồ sộ. Người Úc
còn chưa hiểu chế độ tư hữu là thế nào; trái lại, ở châu Âu, một người có thể
bị bỏ tù vì tội giết một con hươu trong một khu rừng của người khác.
