biển nên nước da không được trắng lắm. Mấy bà có tuổi khen ngay trước
mặt cô dâu:
- Mặt mày sáng sủa. Ông Học Mười cũng khéo kén chọn.
- Ờ, con người cao ráo dễ thương. Đâu có thua mẹ thằng Tiến.
Những cô con gái hà tiện lời khen hơn:
- Ngó cũng được.
- Nước da không được trắng.
- Cái áo dài hồ thủy may vụng. Tà không úp.
Hôm đám cưới tấp nập bên nhà tôi, dường như bên cô Ba không thắp
đèn. Trước hàng hiên nhà cô là một dãy lan can, thường thường tối nào
chong đèn là đứng ngoài thấy rõ bộ ván gõ nơi cô hay ngồi têm trầu, cái
bàn thờ ở giữa và hai bồ lúa lớn quầy chồng lên nhau. Thế mà đêm nay
nhìn sang tôi thấy nhà cô chỉ còn là một khối bóng đen đặc sệt.
Sự đoạn tuyệt giữa cha tôi và cô Ba Hường tôi tin chắc là do hôm
trồng cà cha tôi nghe được câu chuyện trao đổi giữa cô và hương kiểm Mót.
Cố nhiên là cha tôi giàu hay nghèo không phải đợi đến hôm đó hương kiểm
Mót có nói ra cô mới biết. Cô tỏ cảm tình với cha tôi tức là cô đã cân nhắc
rồi. Nhưng sao đã cân nhắc, đã chấp nhận mà khi hương kiểm Mót nói
chạm đến cha tôi cô không lên tiếng bênh vực mà lại chỉ cười đồng tình và
đồng lõa?
Sau khi cha tôi lấy vợ, nét mặt cô Ba Hường chừng như già đi. Cũng
vẫn khuôn mặt đó không gầy ốm suy hao gì nhưng mà nhìn lên thấy mất đi
cái phần tinh anh rạng rỡ, như một tấm gương đã mờ mờ nước thủy. Tuy
vậy cô vẫn không chểnh mảng trong việc trang điểm ăn mặc. Chân tóc trên
trán chạy theo một đường cong đều đặn, bao nhiêu tóc con đều bị nhổ sạch.
Ngoại trừ mấy bà quí phái ở thành thị còn chỉ có vợ Huệ kiều và đĩ mới
cạo, gọt cho chân tóc thẳng hàng như một đường vẽ như vậy. Cái trán nào
cũng trở thành cao lên do ranh giới của tóc mỗi ngày một bị đẩy lui. Đôi
lông mày có dấu vết nhíp nhổ. Môi đỏ màu nước cốt trầu. Nước cốt trầu có
khi đóng đen cả vành môi, tôi nghĩ rằng cô phải năng mượn miếng trầu để
giết nỗi cô đơn. Mỗi khi đi đâu, cô đều cầm gọn trong tay cái hộp trầu bằng
thiếc trắng. Nó nguyên là cái hộp đựng xà bông thơm. Cầm hộp trầu, đó là
