Một hàng dài người xếp hàng trước quầy vé vào vườn thú. Nhiều gia đình
muốn đến đây, chuyện ấy tôi hiểu được. Song, điều khiến tôi phân vân là
cảnh tượng quá nhiều đôi trai gái đến vườn thú, tay trong tay: cười khúc
khích, cấu véo nhau, và liếc mắt đưa tình, như thể vườn thú là chốn lãng
mạn lắm. Điều đó khiến tôi chẳng hiểu ra làm sao.
Chuyện thế này, thưa thủ tướng, mỗi ngày hàng nghìn người nước ngoài bay
đến đất nước chúng tôi để được khai sáng. Họ đi đến dãy Himalaya, hoặc
đến Benaras, hoặc đến Bodh Gaya. Họ ngồi trong những tư thế yoga kì quặc,
hút bồ đà, biến thành một hai sadhu, rồi nghĩ họ đã được khai sáng.
Ha!
Nếu đến Ấn Độ là để được khai sáng, thì các người, hãy quên đi Hằng Hà -
quên đi những tu viện - mà đến thẳng Vườn thú quốc gia ở trung tâm New
Delhi.
Dharam và tôi trông thấy những con cò mỏ vàng ngồi trên cây cọ ở giữa một
cái hồ nhân tạo. Chúng vục xuống mặt nước hồ xanh, khoe những vệt màu
hồng trên cánh. Ở phía sau, ngài có thể trông thấy những bức tường đổ nát
của Pháo đài cổ.
Đại thi hào Iqbal đã nói rất đúng. Vào giây phút ngài nhận ra điều đẹp đẽ
trong thế gian này, ngài không còn là nô lệ nữa.
Cầu cho bè lũ Naxal xuống địa ngục với súng đạn nhập từ Trung Quốc. Nếu
ngài dạy vẽ cho mọi đứa bé trai nghèo, đó sẽ là lúc tận thế với người giàu ở
Ấn Độ.
Tôi dạy Dharam phải biết hiểu giá trị của những dấu tích thăng trầm trong
hình dáng pháo đài - giá trị của những lỗ châu mai được lấp bằng màu trời
xanh biếc - giá trị của những hòn đá cũ kĩ lấp lánh trong ánh sáng. Chúng tôi
đi bộ nửa giờ, từ chuồng này sang chuồng khác. Sư tử đực và sư tử cái bị
nhốt riêng và không nói chuyện với nhau, như một cặp vợ chồng thành thị
thực thụ. Con hà mã đang nằm trong chiếc ao khổng lồ ngập bùn; Dharam
