được thông tin phản hồi về việc họ có nhận được những khoản lợi
nhuận phù hợp từ số tiền phí bảo hiểm họ đã đóng hay không, và sự
kết nối giữa những thứ họ mua với những giá trị họ được nhận rất
mơ hồ. Nhưng thị trường bảo hiểm rất cạnh tranh, vì thế câu hỏi
đặt ra là các lực thị trường có bị lệ thuộc vào việc giải quyết vấn đề
lựa chọn nguy hiểm hay không?
Hãy tưởng tượng có hai thế giới. Trong thế giới thứ nhất, thế
giới Econ, toàn bộ người tiêu dùng đều là Econ và họ không gặp rắc
rối gì trong vấn đề lựa chọn. Tất cả các quyết định, trong đó có
các hợp đồng bảo hiểm, mang tính định lượng và đều rất dễ dàng
đối với họ (Econ là bậc thầy về tính toán thống kê). Thế giới thứ
hai gọi là thế giới Con người. Trong thế giới này, một số người tiêu
dùng là Con người, có tất cả các đặc trưng của loài người, phần còn
lại là Econ. Cả hai thế giới đều có những thị trường tự do hoạt động
đúng nghĩa và có vài công ty rất lý trí đã thuê các Econ làm quản lý
cho họ. Câu hỏi ở đây là các hợp đồng bảo hiểm trong thế giới Con
người có giống như những hợp đồng bảo hiểm trong thế giới Econ
hay không? Nói cách khác, các thị trường đúng nghĩa có hoàn lại tính
người cho những Con người không liên quan không?
Để phân tích câu hỏi này, chúng ta hãy bắt đầu với một ví dụ
đơn giản lấy cảm hứng từ một bài thơ tuyệt vời của Shel Silverstein
(1974) có tựa đề “Smart”. Bài thơ rất dí dỏm và thông minh. Nếu
bạn đang ngồi trước một máy tính nối mạng, bạn hãy gõ từ “Smart”
và “Silverstein” vào thanh tìm kiếm của Google để đọc bài thơ ấy
ngay bây giờ
. Chúng tôi sẽ đợi bạn đọc xong trước khi tiếp tục.
Bạn nào đã từng đọc bài thơ này trên máy bay (hay khi nằm lười
biếng trên ghế sô-pha) sẽ thấy câu chuyện trong bài thơ rất đơn
giản. Cậu con trai trong bài thơ thuật rằng cậu được cha cho 1 đồng
1 đô-la và cậu đã khôn ngoan đổi được 2 đồng 25 xu, vì (không như
đối tác vụng tính của cậu) vì 2 chắc chắn lớn hơn 1. Thế rồi cậu
