tối thứ Sáu, có một bảng chỉ dẫn lớn chạy những thông tin điện tử
thay đổi liên tục, từ lịch biểu diễn đến những nhắc nhở tưởng như
rất vặt vãnh như “HÃY UỐNG THÊM NƯỚC” và tiếp sau đó là
dòng giải thích “BẠN SẼ ĐỔ MỒ HÔI NHIỀU VÀ BẠN MẤT
NƯỚC ĐẤY”.
Ý nghĩa của thông báo này là gì? Chicago từng rơi vào một cơn
nóng kinh hoàng và những người tổ chức lễ hội Lollapalooza rõ ràng
đang cố gắng phòng ngừa các vấn đề về sức khỏe khi cơ thể bị
mất nước. Tín hiệu đó là một cú hích. Không ai bị ép uống nước cả.
Nhưng những người nghĩ ra thông báo trên đã rất nhạy bén với cách
nghĩ của người khác. Cụ thể, cách chọn câu “Hãy uống thêm nước” là
một lựa chọn xuất sắc. Câu này có tác dụng lớn hơn rất nhiều so
với những câu có thể thay thế khác, như “Hãy uống đủ nước”, hay
“Hãy uống nước”. Bạn thấy đấy, gợi ý bạn “sẽ bị mất nước” đã
khôn khéo nhắc đến hậu quả xấu, nếu bị thiếu nước.
Bây giờ, hãy so sánh với một phương án tưởng tượng thế này. Giả
sử thay vì đưa một thông điệp có thể nhìn thấy là “HÃY UỐNG
THÊM NƯỚC”, người ta cho chiếu những lời nhắc nhở như: “BẠN
KHÔNG KHÁT À?” hay “ĐỪNG VỪA UỐNG VỪA LÁI XE”, “MA
TÚY GÂY CHẾT NGƯỜI!”, “HÃY ỦNG HỘ TỔNG THỐNG”, “PHÁ
THAI LÀ TỘI ÁC”, hay “HÃY MUA MƯỜI CÚ HÍCH”… Liệu những
quảng cáo dưới ngưỡng kích thích tâm lý như thế có nên được xem là
một hình thức của chủ nghĩa gia trưởng tự do? Đúng là chúng định
hướng lựa chọn của mọi người, nhưng lại không giúp họ đưa ra được
quyết định nào!
Vậy, đâu là giới hạn cho những quảng cáo dưới ngưỡng? Một số
người không đồng tình với chủ nghĩa gia trưởng tự do nói rằng cứ
để mọi cú hích ở trạng thái ẩn tàng, rằng họ sẵn sàng trao quyền
cho chính phủ định hướng người dân theo ý họ, đồng thời cung cấp
cho nhà nước những công cụ hữu hiệu để giải quyết vấn đề. So
