không hút thuốc. Các hãng xổ số kinh doanh thành công một
phần cũng là nhờ vào tinh thần lạc quan phi thực tế này.
Lạc quan thái quá là một trong những đặc trưng thường thấy của
đời sống xã hội. Nó định ra từng dạng người trong các tầng lớp xã
hội. Khi tự đánh giá quá cao khả năng được miễn nhiễm trước các
hiểm họa, chúng ta sẽ gặp sai lầm trong việc thực hiện những biện
pháp phòng tránh. Nếu người ta gặp rủi ro vì sự lạc quan thái quá
của mình, có lẽ một cú hích sẽ hữu ích đối với họ. Thực ra, chúng tôi
từng lưu ý rằng nếu chúng ta được nhắc nhở về một hậu quả tồi
tệ nào đó, có lẽ chúng ta sẽ không còn lạc quan nữa.
Được và Mất
Con người ta thường không thích bị mất gì cả (tư duy trực giác
rất mẫn cảm trước vấn đề này). Chính xác hơn, mất đi thứ gì đó
thường làm họ khổ sở gấp đôi so với niềm vui khi họ được đúng thứ
đó! Nói theo ngôn ngữ học thì con người là loài “không thích bị mất
mát”. Làm thế nào chúng ta biết được điều này?
Hãy xem thí nghiệm đơn giản như sau. Một nửa sinh viên trong
một lớp học nọ được trao cho những cốc cà- phê có huy hiệu trường
của họ được in nổi, nửa số sinh viên không được trao cốc nhưng
được yêu cầu xem xét kỹ cốc của người bên cạnh. Những người có
cốc và không có cốc được mời bán – mua với nhau. Họ thực hiện
cuộc mua bán bằng cách hỏi: “Bạn sẽ mua/không mua cái cốc này
với giá nào sau đây?”. Kết quả là những cái cốc được ra giá cao gấp
hai lần trở lên được mua bán rất dễ dàng. Hàng ngàn cái cốc như
thế đã được sử dụng trong hàng chục cuộc thí nghiệm và kết quả
hầu như lần nào cũng giống nhau. Một khi tôi có cái cốc, tôi
không muốn cho đi. Nhưng nếu tôi không có cái cốc nào, tôi cũng