không cảm thấy nhất thiết phải có một cái. Điều này có nghĩa là
người ta không áp đặt một giá trị cụ thể nào cho đồ vật.
Khi phải cho đi, họ cảm thấy đau lòng hơn khi họ được nhận
chính đồ vật đó. Tính không thích bị mất mát ở con người có thể
nhìn thấy qua trò bài bạc. Giả sử tôi hỏi bạn có muốn đánh cược
bằng cách tung đồng xu với tôi không. Nếu sấp, bạn thắng xxx
đô-la; nếu ngửa, bạn thua 100 đô-la, vậy bạn muốn con số xxx đó
là bao nhiêu? Câu trả lời của hầu hết những người được mời tham
gia là 200 đô-la. Có nghĩa là hy vọng thắng 200 đô-la để bù cho khả
năng bị thua 100 đô-la!
Tính không thích bị mất mát lại sinh ra cái gọi là sức ỳ, tức là ước
muốn mãnh liệt tiếp tục cầm giữ những thứ mình đang có. Nếu
bạn do dự không muốn cho đi vì bạn không muốn bị mất, thì
trong nhiều trường hợp bạn sẽ đánh mất những cơ hội vàng. Ở một
thí nghiệm khác, một nửa sinh viên trong lớp được nhận những cốc
cà-phê, và nửa còn lại được nhận những thỏi sô-cô-la lớn. Cả hai món
này có giá bằng nhau. Kết quả là số người chọn cốc và số người
chọn sô-cô-la là ngang nhau. Khi được yêu cầu trao đổi với nhau, chỉ
có 10% trong số họ thay đổi lựa chọn ban đầu.
Thế đấy, tính không thích bị mất mát hoạt động như một loại
cú hích của nhận thức, kìm giữ chúng ta trước những thay đổi, dù
những thay đổi đó có lợi cho chúng ta.
Định kiến nguyên trạng
Tuy nhiên, sợ mất mát không phải là lý do duy nhất tạo ra sức ỳ
hay hành vi thích cầm giữ. Vì rất nhiều nguyên nhân khác nhau,
con người thích giữ nguyên hiện trạng của mình. Hiện tượng này,
William Samuelson và Richard Zeckhauser (1988) gọi là “định kiến
