Nhưng mặc dù không, thể xác định, với bất kỳ mức độ chính xác nào,
số lợi nhuận trung bình của vốn hiện nay hoặc trong quá khứ, người ta có
thể hình thành một khái niệm về lợi nhuận từ tiền lãi. Có thể đề ra một câu
châm ngôn là bất kỳ ở đâu dùng tiền làm được nhiều việc thì thường số tiền
đó mang lại nhiều thứ, và ở đâu dùng tiền làm được ít việc thì số tiền đó
mang lại kết quả ít hơn. vì thế, tùy theo lãi suất thị trường thông thường
biến động ở bất kỳ nước nào, chúng tôi có thể tin chắc rằng lợi nhuận trung
bình của số tiền vốn phải biến động cùng lãi suất, phải giảm khi lãi suất
giảm, phải tăng khi lãi suất tăng. Sự diễn biến của lãi suất có thể giúp
chúng ta hình dung một phần nào về sự diễn biến của lợi nhuận.
Vào năm thứ 37 đời vua Henri VIII, mọi số tiền lãi trên 10% được
tuyên bố là bất hợp pháp. Trước đó đã có lãi suất cao hơn. Vào triều đại vua
Edward VI, đạo giáo ngăn cấm mọi người cho vay lấy lãi. Sự ngăn cấm
này, cũng như mọi sự ngăn cấm khác, đều không có tác dụng thực tế, và
hơn nữa còn làm cho nạn cho vay nặng lãi tăng lên hơn là giảm xuống. Đạo
luật của vua Henri VIII được nữ hoàng Elizabeth vào năm thứ 13 làm sống
lại, và 10% lãi suất tiếp tục là tỷ suất lãi hợp pháp cho đến năm thứ 21 triều
đại vua James I, khi lãi suất bị giảm xuống còn 8%. Đến năm thứ 12 đời nữ
hoàng Anne nó bị giảm xuống còn 5%. Mọi đạo luật khác nhau này đã
được ban hành thích ứng với từng giai đoạn. Tất cả những quy định về lãi
suất đều được đưa ra tiếp theo sự áp dụng lãi suất thị trường hoặc theo tỷ
suất mà những người có uy tín thường vay. Kể từ thời nữ hoàng Anne, 5%
hình như còn cao hơn chứ không phải thấp hơn lãi suất thị trường. Trước
cuộc chiến tranh mới đây, chính phủ vay với lãi suất 3%, và những người
có tín nhiệm ở kinh thành và ở nhiều nơi khác trên lãnh thổ vương quốc
vay với lãi suất 3,5%, 4%, hoặc 4,5%.
Kể từ thời vua Henri VIII, của cải và tiền thu nhập của đất nước luôn
luôn tăng tiến và, trong quá trình phát triển, dần dần ngày càng tăng mạnh
hơn trước. Của cải không những tiếp tục tăng mà ngày càng tăng nhanh
hơn. Tiền công lao động luôn luôn được nâng cao trong thời kỳ này, và
trong phần lớn các ngành buôn bán, chế tạo, lợi nhuận của tiền vốn đã giảm
bớt.
