trìu mến. Bà mẹ đã sống rất lâu, và chết năm 1784 ở tuổi 89. Bà chết trước
Adam Smith 6 năm, và ở chung với con cho đến khi qua đời. Có lẽ vì thế
mà ông đã sống độc thân mặc dù ông cũng đã yêu ít nhất một lần trong đời.
Sau khi theo học trường phổ thông ở Kirkcaldy, Adam Smith được
nhận vào trường Đại học Glasgow mà ở đó ông đã dành một tình cảm kính
yêu đặc biệt đối với Francis Hutchenson, một giáo sư luân lý học.
Hutchenson không phải là một nhà triết học đại tài thời bấy giờ mặc dù ông
đã có một vài ý tưởng mới rất đáng quan tâm, nhưng ông là một nhà giáo
tài giỏi. Qua một số học trò của mình, ông đã gây một ảnh hưởng mạnh mẽ
tới nền giáo dục địa học ở Mỹ. Luân lý học đóng một vai trò trung tâm
trong giáo trình giảng dạy của các trường đại học Scotland ở thế kỷ 18 và
nó bao gồm nhiều mặt học vấn, kể cả các nguyên lý chung về luật pháp và
chính trị cũng như về lý luận đạo đức học. Giải quyết một cách duy thực
quan điểm chính trị là cần phải xem xét nó trên cơ sở kinh tế học. Và các
bài giảng của giáo sư Hutchenson thực sự đã chú trọng nhiều đến luật học
và kinh tế học. Mặc dầu Adam Smith phát triển những quan điểm riêng của
mình về các vấn đề này, nhưng có lẽ ông cũng đã thừa hưởng sự thôi thúc
ban đầu từ những lời dạy của Hutchenson.
Từ Glasgow, Adam Smith được chuyển đến Oxford với một học bổng
dành riêng cho sinh viên có khả năng đặc biệt tại trường Đại học Glasgow
để tiếp tục học thêm ở trường Cao đẳng Balliol tại Oxford. Học bổng ấy
vẫn còn và mang lại lợi ích cho cả hai trường. Ở thế kỉ 18, tiền trợ cấp cho
sinh viên không đủ như đáng lẽ ra cần phải có. Adam Smith đã bàn luận
khá dài trong quyển V cuốn Của cải của các dân tộc và chỉ trích gay gắt
khuyết điểm của các thầy giáo tại Oxford: “Ở trường đại học Oxford, phần
lớn các giáo sư trong nhiều năm này hầu như đã từ bỏ ý định dạy học”. Ông
có nhận xét không hay về mức chi phí cao và hiệu năng thấp của phương
pháp giảng dạy ở trường đại học Oxford khi ông lần đầu đến đó với tư cách
là một sinh viên. Trong bức thư viết cho người anh họ chịu trách nhiệm
chuyển tiền cho ông, ông viết về những khoản “tiền học phí cao quá mức
mà chủng tôi phải đóng cho nhà trường khi nhập học. Thật là một điều dại
dột do chính mình gây ra nếu người nào đó lại quá ham mê học hành đến