sản phẩm mà lao động tác động đến, và vì thế, làm giảm giá trị sản phẩm
hàng năm của đất đai và lao động trong cả nước, và làm bớt đi số của cải
thực sự và tiền thu nhập của tất cả mọi người. Nếu như sự hoang phí của
người này lại không được đền bù bằng sự căn cơ, tiết kiệm của người khác,
thì hành vi của kẻ hoang phí là nuôi dưỡng kẻ lười biếng bằng bánh mỳ do
người siêng năng, cần mẫn làm ra, và như thế không những sẽ làm cho
chính kẻ hoang phí đó trở thành nghèo đói mà còn bần cùng hóa đất nước
của anh ta nữa.
Mặc dù các khoản chi tiêu của người hoang phí là để mua các vật
dụng và hàng hóa nội địa chứ không phải mua hàng hóa ngoại nhập, tác
động của việc chi tiêu đó tới quỹ sản xuất của xã hội vẫn sẽ là như vậy.
Hàng năm sẽ phải có một số lương thực và vải vóc nào đó mà đáng lẽ ra
được sử dụng cho người lao động sản xuất, lại mang cho những người phi
sản xuất. Vì thế, hàng năm tất sẽ bị giảm đi phần nào giá trị sản phẩm của
đất đai và lao động trong nước.
Những khoản chi tiêu này không phải dùng mua hàng nhập cho nên
cũng không gây nên bất kỳ sự xuất khẩu nào về vàng bạc, và tổng số tiền sẽ
vẫn ở trong nước như trước. Nhưng nếu số lương thực – thực phẩm và vải
vóc lại được phân phối cho những người lao động sản xuất, họ sẽ tái sản
xuất ra toàn bộ giá trị những vật phẩm họ đã tiêu dùng chưa kể còn mang
lại lợi nhuận cho người đầu tư vốn nữa.
Số tiền đem chi dùng theo cách này vẫn nằm trong nước, và hơn nữa,
lại còn được tái sản xuất ra một giá trị tương đương của hàng tiêu dùng.
Như vậy đáng lẽ ra là có hai giá trị, chứ không chỉ có một mà thôi.
Ngoài ra, số lượng tiền tệ này không thể nằm lâu ở bất kỳ nước nào
mà ở đó giá trị sản phẩm hàng năm giảm xuống. Tiền tệ được sử dụng cốt
là để lưu thông hàng tiêu dùng. Qua lưu thông, lương thực, thực phẩm,
nguyên vật liệu, thành phẩm được mua đi bán lại và phân phối tới chính
người tiêu dùng. Vì thế, số lượng tiền tệ được sử dụng hàng năm ở bất kỳ
nước nào phụ thuộc vào giá trị hàng tiêu dùng được lưu thông hàng năm
trong nước đó. Các loại hàng tiêu dùng này bao gồm các sản phẩm trực tiếp
thu hoạch được từ ruộng đất và lao động hoặc các vật phẩm được mua do