để mua hàng với giá vốn. Một trong những ngành quan trọng nhất của
thương mại Hà Lan hiện nay là làm công việc vận chuyển hàng hóa Pháp
sang các nước Châu Âu khác. Ngay cả một phần rượu vang Pháp mà dân
chúng Anh uống hàng ngày cũng do Hà Lan và Di Lân (Zealand) nhập lậu
vào nước này. Nếu có một nền thương mại tự do giữa Pháp và Anh hoặc
hàng hóa Pháp có thể được nhập vào Anh với số tiền thuế tương đương với
thuế đánh vào hàng hóa của các nước Châu Âu khác, nước Anh chắc sẽ thu
được số lợi nhuận khá từ tái xuất và có thể thu được một phần nào số lợi
nhuận buôn bán mà Hà Lan đang dành được.
Thứ ba, và cũng là điều cuối cùng, không có một tiêu chuẩn vững chắc
để trên cơ sở đó chúng ta có thể định rõ là cán cân thương mại nghiêng về
bên nào hoặc bên nào xuất khẩu với giá trị lớn nhất. Thành kiến dân tộc và
sự thù hận được gây nên bởi lợi ích cá nhân của các nhà buôn nào đó, là
những nguyên tắc thường thường hướng mọi sự xét đoán của chúng ta vào
tất cả các vấn đề có liên quan đến cán cân đó. Tuy thế, có hai tiêu chuẩn
thường được sử dụng đến trong các trường hợp như vậy đó là các sổ sách
của sở hải quan và quá trình thanh toán nợ bằng hối phiếu. Tôi nghĩ rằng
các sổ sách của sở hải quan thường thường được mọi người cho là không
đúng đắn, do đó không thể coi là một tiêu chuẩn vững chắc được vì phần
lớn các hàng hóa được đánh giá để tính thuế đều không chính xác. Quá
trình thanh toán nợ bằng hối phiếu cũng chẳng hơn gì về mặt chính xác cả.
Khi sự trao đổi hàng hóa giữa hai nơi, như London và Paris, là ngang
giá nhau, người ta cho rằng đó là một dấu hiệu chứng tỏ các khoản nợ đến
kỳ hạn mà London phải trả cho Paris được cân đối bằng những khoản nợ
tương tự của Paris đối với London. Ngược lại, khi có tiền bù được trả ở
London cho một hối phiếu ký phát ở Paris, người ta nói đó là một dấu hiệu
chứng tỏ các khoản nợ đến kỳ hạn phải trả của London đối với Paris là
không được cân đối bằng các khoản nợ của Paris đối với London, nhưng
một bản thanh toán nợ bằng tiền phải được gửi từ London; vì sợ có sự rủi
ro, phiền toái và phải trả các chi phí chuyển tiền, cho nên một số tiền lời
chuyển tiền đã được nhà ngân hàng yêu cầu phải trả. Nhưng tình hình tiền
nợ và tiền cho vay bình thường giữa hai thành phố cần phải được điều
