người là một tai họa cổ xưa, mà tôi e rằng bản chất con người ít khi chịu
sửa đổi. Nhưng sự tham lam quá quắt, tính độc quyền của các nhà buôn và
nhà sản xuất công nghiệp, mà họ chẳng phải và cũng không thể là kẻ thống
trị loài người, có thể bị ngăn chặn rất dễ dàng để khỏi quấy nhiễu sự yên
tĩnh của bất kỳ ai khác ngoài bản thân họ, mặc dù sự tham lam đó có thể
không phương cứu chữa.
Đó chính là tinh thần độc quyền mà, chẳng còn nghi ngờ gì nữa, ngay
từ đầu đã nghĩ ra và phổ biến học thuyết này, và những kẻ đầu tiên dạy cho
người khác cái học thuyết đó không phải là những kẻ điên rồ như những
người tin vào học thuyết đó. Ở mỗi nước, lợi ích của đại bộ phận nhân dân
là muốn mua bất kỳ cái gì mà người khác bán rẻ nhất, còn lợi ích của giới
thương nhân và sản xuất thì hoàn toàn trái ngược với lợi ích của đại quần
chúng nhân dân. Cũng chẳng khác gì những người tự do trong một phường
hội muốn ngăn cản không cho dân chúng được sử dụng bất kỳ một người
thợ nào trừ họ ra, thì cũng như thế lợi ích của nhà buôn và nhà sản xuất
công nghiệp ở mỗi nước đều muốn dành cho họ độc quyền về thị trường
trong nước.
Vì lý do đó, ở Anh và các nước Châu Âu khác, những sắc thuế đặc
biệt thường đánh vào hầu hết các mặt hàng do các nhà buôn nước ngoài
nhập vào, và vì thế mà nhiều thứ thuế cao và nhiều sự cấm đoán ngặt nghèo
đã áp đặt lên các hàng hóa công nghiệp nước ngoài có khả năng cạnh tranh
với hàng nội địa. Và cũng vì thế mà đã ban bố những hạn chế đặc biệt đối
với hầu hết các loại hàng hóa nhập từ các nước mà cán cân thương mại với
các nước đó được giả thiết là bất lợi, điều đó có nghĩa là cấm nhập hàng từ
các nước mà sự thù oán dân tộc chống lại họ là kịch liệt nhất.
Sự giầu có của một nước láng giềng tất nhiên có lợi trong buôn bán,
mặc dù là nguy hiểm trong chính trị và chiến tranh. Trong tình hình chiến
sự xảy ra, kẻ thù của chúng ta, nếu giàu có, tất có thể duy trì những hạm đội
và quân đội hùng mạnh hơn chúng ta, nhưng trong hòa bình và buôn bán sự
giàu có đó lại giúp họ trao đổi với chúng ta một giá trị hàng hóa lớn hơn và
cung cấp một thị trường tốt hơn cho các sản phẩm mà nền công nghiệp của
chúng ta trực tiếp làm ra hoặc cho bất kỳ thứ hàng hóa nào được mua bằng
