CỦA CẢI CỦA CÁC DÂN TỘC - Trang 566

hàng hóa ở cả Tây Ban Nha lẫn Bồ Đào Nha hết sức chán nản, do đó đã tạo
điều kiện cho người nước ngoài đến cung cấp cho nhân dân hai nước này
những loại hàng thô và hầu hết các sản phẩm chế tạo mà chỉ lấy một số
lượng vàng bạc ít hơn so với số lượng mà những người trong hai nước này
có thể làm ra. Thuế và mọi sự ngăn cấm lại hoạt động theo hai cách khác
nhau. Chúng không những làm giảm rất nhiều giá trị của vàng bạc ở Tây
Ban Nha và Bồ Đào Nha và còn bằng cách giữ lại không cho xuất sang các
nước khác một số lượng kim loại quý đó, cho nên đã làm cho giá trị vàng
bạc ở các nước khác tăng giá hơn trước mà đáng lẽ ra không thể tăng hơn
được mức đã được định sẵn, điều này đã đem lại cho các nước đó một mối
lợi gấp đôi trong quan hệ buôn bán với Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha. Nếu
ta mở cửa đập, tất nhiên mức nước ở trên mặt đập sẽ phải hạ xuống nhiều
và chẳng bao lâu mức nước ở phía trên và phía dưới đập sẽ bằng nhau. Bỏ
việc đánh thuế và mọi sự cấm đoán, và vì thế, số lượng vàng bạc ở Tây Ban
Nha và Bồ Đào Nha sẽ bị giảm đáng kể và làm tăng trong một chừng mực
nhất định số lượng vàng bạc tại các nước khác, tất nhiên giá trị các kim loại
đó và tỷ trọng của nó so với sản lượng hàng năm của đất đai và lao động sẽ
tiến tới mức ngang nhau hoặc ít nhất cũng phải gần bằng nhau. Sự thiệt hại
mà Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha có thể đã phải chịu qua việc xuất khẩu
vàng bạc như thế chỉ là một vấn đề danh nghĩa và tưởng tượng mà thôi. Giá
trị danh nghĩa của các hàng hóa của họ và sản lượng hàng năm của đất đai
và lao động của họ tất sẽ phải giảm xuống và được thể hiện bằng một lượng
vàng bạc ít hơn trước, nhưng giá trị thực tế vẫn như trước và đủ để thuê
mướn và trả công cho một số lượng lao động tương đương. Do giá trị danh
nghĩa của hàng hóa của họ sẽ bị giảm xuống, giá trị của số lượng vàng bạc
còn lại ở trong nước tất sẽ phải tăng và do đó, một số lượng nhỏ hơn của
kim loại quý đó sẽ đủ để đáp ứng mọi yêu cầu của thương mại và lưu thông
chẳng khác gì số lượng vàng bạc lớn hơn đã phải dùng trước kia. Số vàng
bạc chuyển ra nước ngoài không phải là chẳng mang lại gì cho đất nước, nó
sẽ được chuyển thành một giá trị tương đương các loại hàng hóa. Các loại
hàng hóa cũng không chỉ là những đồ tiêu dùng xa xỉ phục vụ cho những
kẻ ăn không ngồi rồi chẳng làm ra của cải vật chất gì. Vì số của cải và thu