dân thành thị có thể kiếm được sản phẩm thô của nông dân mà cung cấp
cho họ không những nguyên vật liệu mà cả lương thực thực phẩm nữa. Một
thành phố đối với vùng ngoại ô của nó như thế nào, thì một nước độc lập
này đối với một nước độc lập khác cũng như vậy. Hà Lan mua phần lớn
lương thực thực phẩm của các nước khác: gia súc của Holstein và Jutland,
ngũ cốc của hầu hết các nước Châu Phi. Một lượng nhỏ sản phẩm công
nghiệp đổi lấy được một lượng lớn sản phẩm thô. Cho nên một nước công
thương nghiệp có lợi hơn nhiều so với nước không có nền thương nghiệp
và công nghiệp. Do đó, dân các nước công thương nghiệp luôn luôn được
hưởng thụ nhiều hơn dân một nước công nghiệp.
Kinh tế học chính trị của các quốc gia Châu Âu hiện đại tạo điều kiện
thuận lợi hơn cho thương nghiệp và công nghiệp, ngành kinh doanh ở thành
phố, so với nông nghiệp là ngành sản xuất ở nông thôn; trong khi đó các
nước khác làm theo một kế hoạch khác thuận lợi hơn đối với nền công
nghiệp.
Chính sách ở Trung Quốc khuyến khích nông nghiệp nhiều hơn các
ngành khác. Ở Trung Quốc tình cảnh của người nông dân tốt hơn của người
thợ thủ công, giống như ở phần lớn các nước Châu Âu tình cảnh các người
thợ khác hơn so với người dân cày. Ở Trung Quốc, tham vọng lớn của mọi
người là có một mảnh đất nhỏ, dù là của riêng hay là đất lĩnh canh, và hợp
đồng thuê đất cũng rất dễ chịu và được bảo hiểm đầy đủ cho người lĩnh
canh. Người Trung Quốc ít tôn trọng nền ngoại thương. Ngoại trừ với Nhật
Bản, người Trung Quốc buôn bán rất ít hoặc không buôn bán với các nước
khác; và thương thuyền nước ngoài chỉ được vào một hoặc hai cảng của
nước này mà thôi.
Hàng công nghiệp có khối lượng nhỏ, nhưng chứa đựng giá trị lớn,
cho nên vận chuyển từ nước này sang nước khác ít tốn kém hơn so với sản
phẩm thô của nông nghiệp. Nếu thị trường trong nước bị hạn chế, thì hàng
công nghiệp phải tìm thị trường rộng lớn ở nước ngoài mới có thể phát
triển thịnh vượng được. Việc hoàn thiện sản xuất công nghiệp hoàn toàn
phụ thuộc vào sự phân công lao động và mức độ phân công lao động trong
từng ngành công nghiệp được điều tiết bởi quy mô thị trường. Với số dân
