CUỘC CÁCH MẠNG BỊ PHẢN BỘI - Trang 113

Cứ thử coi mácgarin và thuốc lá hạt, thật đáng buồn khi thấy nó vẫn
cần thiết trong lúc này. Như thế thì cần gì phải tự phỉnh phờ và tô son vẽ
phấn cho thực tế. Xe hòm limudin cho các “cốt cán”, nước hoa tốt cho “các
phu nhân chúng ta”, mácgarin cho thợ, hàng xa xỉ phẩm cho bọn đặc
quyền, quần chúng chỉ được thấy những món ăn ngon qua tủ kính, cái chủ
nghĩa xã hội ấy trước mắt quần chúng chỉ là chủ nghĩa tư bản lộn ngược.
Lời đánh giá không sai lắm đâu. Trên mảnh đất của “sự bần cùng bị xã hội
hóa”, cuộc đấu tranh cho cái cần thiết đe dọa làm sống lại “tất cả cái mớ
hỗn độn xưa kia”, và thực tế nó đang sống lại từng phần ở mỗi bước đi.
Thị trường ngày nay khác với thời kỳ Tân kinh tế (1921-1928) ở
chỗ nó phải phát triển không có các phần tử trung gian và tư thương, đặt
mối quan hệ, diện đối diện, giữa các tổ chức Nhà nước, hợp tác xã, nông
trường, và các công dân với nhau. Nhưng chỉ là trên lý thuyết. Sự tăng
trưởng của thương nghiệp bán lẻ (Nhà nước và hợp tác xã) phải đưa nó lên
100 tỉ rúp năm 1936. Buôn bán của các nông trường, 16 tỉ năm 1935, phải
tăng lên rõ rệt trong năm nay. Khó mà nói được trong lòng và bên cạnh con
số doanh nghiệp ấy vị trí dành cho những phần tử trung gian bất hợp pháp
và bán buôn bất hợp pháp. Dù sao, đó là một vị trí không phải không đáng
kể! Cũng như những nông dân, các nông trường và một số thành viên của
nông trường nghiêng về phía cần những phần tử trung gian. Thợ thủ công,
hợp tác xã viên, công nghiệp địa phương làm ăn với nông dân theo cùng
một hướng đó. Thành thử đôi khi và bất ngờ, việc mua bán thịt, bơ, trứng
trong một địa hạt lớn rơi vào tay bọn “con buôn”. Những mặt hàng cần
thiết nhất như muối diêm, bột, dầu hỏa, có dồi dào trong kho Nhà nước lại
thiếu hàng tuần và hàng tháng trong các hợp tác xã nông thôn đã quan liêu
hóa; người ta thấy rõ là nông dân đi tìm những thứ đó ở những nơi khác.
Báo chí xô viết luôn luôn nêu tên những bọn buôn đi bán lại, coi như là cần
phải có họ.
Nhưng mặt khác về sáng kiến và tích lũy, tư nhân rõ ràng là đóng
một vai trò nhỏ bé. Những người đánh xe, có xe và ngựa, và những người
thợ thủ công riêng lẻ cũng như người nông dân riêng lẻ được dung nạp một
cách khó khăn. Rất nhiều cửa hàng sửa chữa của tư nhân xuất hiện ở