CUỘC CÁCH MẠNG BỊ PHẢN BỘI - Trang 155

đảng, đoàn thanh niên cộng sản và các công đoàn hòa nhập với Nhà nước.
Sự tiếp thu những mẫu hình có sẵn về kỹ thuật, vệ sinh, nghệ thuật, thể thao
sẽ được bảo đảm do những hình thức sở hữu của Nhà nước bởi sự chuyên
chính chính trị, do sự lãnh đạo theo kế hoạch trong những thời hạn ngắn
hơn rất nhiều so với sự hình thành chúng ở các xứ tư bản, quê hương của
chúng.
Nếu cách mạng Tháng mười chỉ mang lại có sự gia tăng tốc độ như
thế, nó cũng đã xứng đáng được biện hộ, đứng về phương diện lịch sử, bởi
vì chế độ tư sản đi xuống, trong phần tư thế kỷ vừa qua, đã tỏ ra không có
khả năng đẩy lên tiến bộ một nước lạc hậu nào, trong một bộ phận nào của
thế giới. Giai cấp vô sản Nga làm cách mạng nhằm những mục đích cao
hơn nhiều. Cho dù hôm nay nó phải gánh chịu cái ách chính trị nào, những
phần tử ưu tú của nó vẫn không từ bỏ chương trình cộng sản và những hoài
bão to lớn mà nó đại diện. Đẳng cấp quan liêu buộc phải thích nghi với giai
cấp vô sản bằng phương hướng chính trị của họ và hơn thế, bằng cách biểu
hiện đường lối ấy. Vì thế mỗi bước tiến trong kinh tế hoặc trong phong tục,
độc lập với cách giải thích của lịch sử của bọn họ hay với ý nghĩa thật sự
của họ đối với đời sống quần chúng, đã trở thành một thắng lợi phi thường,
một thành tựu không tiền khoáng hậu của “văn hóa xã hội chủ nghĩa”. Dĩ
nhiên, đem bàn chải đánh răng và xà phòng rửa mặt đến cho hàng triệu con
người mới ngày hôm qua đây còn chưa biết những yêu cầu đơn giản nhất
của sự vệ sinh, đúng là một sự nghiệp khai hóa vào bậc nhất. Nhưng xà
phòng, bàn chải đánh răng, cả đến nước hoa mà “các phu nhân của chúng
ta” đòi hỏi không làm thành văn hóa xã hội chủ nghĩa, nhất là khi những
báu vật đó của văn minh mới đến tay chỉ có 15% dân chúng.
“Sự biến đổi con người” mà báo chí xô-viết nói đến không ngớt thật
sự dang diễn ra với tốc độ lớn. Nhưng trong chừng mực nào nó được coi là
sự biến đổi xã hội chủ nghĩa? Trong quá khứ, dân tộc Nga chưa từng có
cuộc cải cách tôn giáo lớn như người Đức, cách mạng tư sản lớn như người
Pháp. Trong hai cái lò ấy, nếu chúng ta tránh không nói tới cuộc cách mạng
cải cách ở Anh thế kỷ thứ XVII, đã hình thành cá tính tư sản, giai đoạn
quan trọng bậc nhất trong sự phát triển cá tính nhân loại nói chung. Cuộc