CUỘC CÁCH MẠNG BỊ PHẢN BỘI - Trang 30

tư bản cao hơn số người ở Liên xô; tai hại thay, Liên xô vẫn chiếm hàng
đầu về tỷ lệ phần trăm những người đi chân đất.
Các tỷ lệ đều thế cả, có bộ phận còn bất lợi hơn, như trong sản xuất
thực phẩm, mặc dầu những tiến bộ hiển nhiên trong những năm cuối: đồ
hộp, lạp xưởng, phó mát, chưa nói đến bích qui và kẹo hiện vẫn ngoài tầm
với của đại đa số nhân dân. Tình hình cũng xấu cả về thực phẩm có sữa. Ở
Pháp và ở Mỹ, ít ra cũng có một con bò cái cho năm người dân, ở Đức một
cho sáu, ở Liên xô một cho tám, và về mặt sản xuất sữa, hai bò cái xô viết
cộng lại, tính là một. Chỉ có trong sản xuất ngũ cốc, đặc biệt là lúa mạch
đen và khoai tây, nếu tính thu hoạch theo đầu người thì Liên xô mới hơn đa
số các nước châu Âu và Mỹ. Nhưng bánh mạch đen và khoai tây mà được
coi là lương thực chính của nhân dân thì đó là dấu hiệu cổ điển của sự
nghèo đói!
Sự tiêu thụ giấy là một trong những chỉ tiêu văn hóa quan trọng
nhất. Năm 1935, ở Liên xô, đã sản xuất được không đầy 4 kilô giấy đầu
người, ở Mỹ hơn 34 kilô (so với 48 kilô năm 1928), ở Đức, hơn 47 kilô.
Nếu ở Mỹ có mười hai bút chì cho mỗi người dân một năm, thì ở Liên xô
chưa đủ bốn cái và chất lượng kém đến nỗi giá trị sử dụng chỉ bằng một
hoặc nhiều lắm là hai cái. Các báo luôn luôn phàn nàn việc thiếu sách học,
thiếu giấy và bút chì làm tê liệt công việc nhà trường. Không có gì lạ nếu
việc thanh toán nạn mù chữ, định vào dịp kỷ niệm mười năm cách mạng
Tháng mười, còn xa mới làm được.
Có thể làm sáng tỏ vấn đề này bằng những nhận định tổng quát. Thu
nhập quốc dân tính theo đầu người thấp hơn so với thu nhập ở các nước
phương Tây. Và vì những đầu tư vào sản xuất choán gần 25 đến 30% nghĩa
là một phân số lớn hơn bất cứ ở nước nào, quỹ tiêu thụ của quần chúng
nhân dân dĩ nhiên thấp hơn nhiều so với quỹ tiêu thụ trong các nước tư bản
tiên tiến.
Đúng là ở Liên xô không có những giai cấp hữu sản mà sự tiêu pha
hoang phí bù vào sự tiêu thụ dưới mức của quần chúng nhân dân. Nhận xét
ấy không đúng lắm như thoạt đầu ta tưởng. Khuyết tật chủ yếu của hệ tư
bản không phải là trong sự hoang phí, cho dù tự trong bản thân nó, sự