CUỘC CÁCH MẠNG BỊ PHẢN BỘI - Trang 59

hưởng thụ không bao giờ có thể vượt lên trên chế độ kinh tế và sự phát
triển văn hóa do chế độ đó đã qui định.”
Bình luận những dòng đáng chú ý này, Lênin thêm: “Quyền hưởng
thụ theo lối tư sản trong lĩnh vực phân phối các hàng tiêu dùng lẽ tự nhiên
đòi hỏi phải có Nhà nước tư sản, bởi vì pháp lý không là gì cả nếu không
có một bộ máy cưỡng bức áp đặt những qui phạm của nó. Thành ra pháp lý
tư sản còn tồn tại một thời gian trong lòng chế độ cộng sản và có thể nói
Nhà nước là Nhà nước tư sản tuy không có giai cấp tư sản!”
Câu kết luận đầy ý nghĩa ấy, bọn lý thuyết gia chính luận ngày nay
hoàn toàn không biết, có tầm quan trọng quyết định để hiểu bản chất Nhà
nước xô viết ngày nay hoặc nói đúng hơn, một sự tiếp cận đầu tiên theo
hướng đó. Cái Nhà nước có nhiệm vụ biến đổi xã hội thành xã hội xã hội
chủ nghĩa, buộc phải dùng cưỡng bức để bảo vệ sự bất bình đẳng xã hội,
tức là bảo vệ những đặc quyền, đặc lợi của một thiểu số, trong một chừng
mực nào đó, vẫn cứ là Nhà nước “tư sản”, mặc dầu không có giai cấp tư
sản. Những lời ấy không bao hàm sự khen hay chê; chúng chỉ gọi sự vật
bằng đúng tên của nó.
Những tiêu chuẩn tư sản về phân phối thúc đẩy sự gia tăng lực
lượng vật chất phải nhằm phục vụ những mục đích xã hội chủ nghĩa. Và
Nhà nước có ngay một đặc tính lưỡng diện: xã hội chủ nghĩa trong chừng
mực nó bảo vệ quyền sở hữu tập thể các phương tiện sản xuất, tư sản trong
chừng mực sự phân phối của cải còn làm theo những chuẩn mẫu tư bản về
giá trị, với tất cả những hệ quả của nó. Một định nghĩa chứa đựng mâu
thuẫn như vậy có lẽ làm bọn giáo điều và bọn kinh viện hoảng sợ; chúng tôi
chỉ còn biết tỏ lời rất tiếc đối với họ.
Diện mạo cuối cùng của Nhà nước lao động phải được định nghĩa
bằng sự đổi thay của mối tương quan giữa các khuynh hướng tư sản và xã
hội chủ nghĩa của nó. Sự thắng lợi của khuynh hướng cuối này (tức là xã
hội chủ nghĩa) có nghĩa là sự nhất thiết phải xóa bỏ được anh sen đầm, nói
cách khác là sự hòa nhập Nhà nước vào trong một xã hội tự quản. Điều đó
đủ làm nổi bật tầm quan trọng vô cùng rộng lớn của vấn đề chế độ quan
liêu ở Liên xô, về mặt sự kiện cũng như triệu chứng.