nhường đường cho một phương thức hoàn toàn mới giúp chúng ta sắp xếp
hay phân loại các sự kiện của thế giới bên ngoài.
Khuynh hướng chấm dứt thuyết duy nhân khi bị đẩy tới cực đoan thậm
chí đưa đến niềm tin rằng bản thân việc “giải thích” vẫn là cách lí giải
mang tính duy nhân về các sự kiện và vì thế Khoa-Học cần hướng tới việc
mô tả đầy đủ thế giới tự nhiên
. Rồi chúng ta sẽ thấy, có một ý đúng ẩn
chứa trong phần đầu của nhận định này, đó là: chúng ta có thể hiểu và giải
thích hành động con người theo một cách tiếp cận mà không thể áp dụng
cho các hiện tượng vật lí, và vì thế cụm từ giải thích sẽ vẫn có chỗ đứng
của nó ngay cả khi không áp dụng cho các hiện tượng vật lí
. Các hành
động của những người xung quanh có lẽ là những trải nghiệm đầu tiên
khiến con người phải đặt câu hỏi tại sao, và phải tốn rất nhiều thời gian để
anh ta biết được, mà có lẽ vẫn không tài nào biết được một cách thấu
đáo
, rằng với những sự việc không thuộc phạm vi hành động con người
anh ta không thể mong đợi tìm được một loại “giải thích” giống như loại
dùng để giải thích hành vi con người.
Việc những khái niệm thông thường không cung cấp cho chúng ta một
cách thức phân loại thích hợp để chỉ ra quy luật chung về sự vận động của
những sự kiện xung quanh trong nhiều hoàn cảnh khác nhau đòi hỏi chúng
ta phải thay thế chúng bằng một cách phân loại khác. Tuy vậy, điều có lẽ
tương đối bất ngờ đối với chúng ta là: cái nhận định mà đúng đối với
trường hợp các trừu tượng hóa nhất thời này [tức việc hình thành các khái
niệm thông thường - ND] thì cũng đúng đối với trường hợp các chất liệu
thuần túy cảm giác - thứ mà hầu hết chúng ta đều có khuynh hướng coi như
là thực tồn tối hậu (ultimate reality). Nhưng dù cho việc khoa học phá vỡ
và thay thế hệ thống phấn loại mà các chất liệu cảm giác (sense qualities)
của chúng ta tạo dựng ra là điều ít người biết tới, thì đó chính xác lại là
những gì mà Khoa-Học làm. Điều này bắt đầu từ việc nhận ra rằng những
gì xuất hiện trước chúng ta giống nhau không hẳn là luôn có hành vi như
nhau, và những gì xuất hiện trước chúng ta khác nhau đôi khi lại có hành vi
giống nhau trên mọi khía cạnh; và dựa trên kinh nghiệm đó, chúng ta tiến