chung nào đó. Đấy là các hành động tập thể; nhưng trong sự tưởng tượng
cũng như trong quan sát trực tiếp, chúng luôn được quy về tổng của các
hành động cá nhân. “Thực tế xã hội”, như được một số nhà xã hội phát hiện
ra, là một kết cấu triết biện/lí thuyết chứ không phải là một thực tế lịch sử”.
Xem một bàn luận tuyệt vời về những ảnh hưởng của thuyết duy thực
khái niệm (conceptual realism) (Begriffsrealismus) đối với kinh tế học
trong W. Eucken, The Foundation of Economics (London, 1950), pp. 51 et
seq.
Trong một số ngữ cảnh, các khái niệm được một ngành khoa học xã
hội nào đó khác xem là các lí thuyết đơn thuần và cần phải được chỉnh lí và
sửa đổi cho phù hợp có lẽ cần phải được coi như là những dữ liệu. Ví dụ, ai
đó có thể tưởng tượng về một “khoa học chính trị” có khả năng chỉ ra loại
hành động chính trị cần phải tiến hành khi dân chúng mang những quan
điểm nhất định nào đó về bản chất của xã hội, và trong trường hợp này
những quan điểm này cần phải được xem như là các dữ liệu, Nhưng trong
trường hợp xem xét các hành động của một người đối vối các hiện tượng xã
hội, nghĩa là, giải thích các hành động chính trị của anh ta, chúng ta phải
coi các quan điểm của anh ta về cấu trúc xã hội là những cái cho sẵn, tuy
thế, chúng ta vẫn có thể tìm hiểu trong một phân tích khác tính chân và giả
của những quan điểm này. Khi một xã hội cụ thể trên thực tế tin rằng các
thể chế của nó được tạo ra bởi sự can thiệp của thần linh thì chúng ta phải
chấp nhận sự thực đó khi giải thích tình hình chính trị của xã hội đó; nhưng
điều này không ngăn trở chúng ta chỉ ra rằng quan niệm đó hoàn toàn là sai
lầm.
Xem Robbins, An Essay on the Nature and Signiticance of Economic
Science, 2
d
ed. (1935), p. 105: “Trong kinh tế học... những cấu tử nhỏ nhất
tham gia vào các quá trình tổng quát hóa nền tảng của chúng ta được chúng
ta biết đến một cách trực tiếp. Trong nhóm các ngành khoa học tự nhiên,
những cấu tử này được biết đến chỉ nhờ suy luận”. Có lẽ trích đoạn sau từ
trong một bài luận trước đây của tôi (Collectivist Economic Planning
[1935], p. 11) có thể giúp thêm chút gì đó cho việc làm sáng tỏ nội dung