hội không phải bằng các đặc thù của khoa học xã hội mà bằng các phương
pháp của khoa học tự nhiên và nguyên tử luận”.
Tôi mượn thuật ngữ compozit từ một ghi chép còn dưới dạng bản
thảo của Carl Menger - bản chú giải cá nhân của ông về bài nhận xét của
Schmoller về tác phẩm của ông Methoden der Sozialwissenschaften
(Jahrbuch für Gesetzgebung..., n.f. 7 [1883], p. 42). Menger dùng từ này để
nối về từ diễn dịch (deductive) sử dụng bởi Schmoller. Sau khi dùng từ này,
tôi đã phát hiện ra là Earst Cassirer trong tác phẩm của mình Philosophie
der Aufklärung (1932, pp. 12,25,341) đã dùng thuật ngữ compozit để chỉ ra
một cách hoàn toàn chính xác rằng quy trình nghiên cứu của nhóm các
ngành khoa học tự nhiên ngầm giả định việc sử dụng phương pháp “phân
giải” (resolutive) trước và phương pháp “compozit” (compositive) sau. Đây
là một nhận xét hữu dụng và có quan hệ với luận điểm [của tôi] ở đây, rằng
chúng ta có thể khởi đầu bằng phương pháp compozit trước trong nhóm các
ngành khoa học xã hội vì các phần tử cấu thành là những thứ mà chúng ta
đã trực tiếp biết rõ.
Robbins (lbid., p. 86) hoàn toàn đúng khi phát biểu rằng, cụ thể các
nhà kinh tế coi “các thứ mà tâm lí học nghiên cứu như là những dữ liệu
phục vụ các quá trình suy diễn của họ”.
Mặc dù đây là nhiệm vụ đòi hỏi phần lớn công sức của một nhà
nghiên cứu kinh tế, nhưng chúng ta không được phép để việc này che mắt
sự thật rằng cái “logic thuần tuý về lựa chọn” (hoặc công việc giải tích kinh
tế) này bản thân nó không giải thích bất kì thực tế nào, hoặc ít nhất chẳng
làm gì hơn trên khía cạnh này so với toán học. Về mối quan hệ đúng đắn
giữa lí thuyết thuần tuý về phép giải tích kinh tế và việc sử dụng nó để giải
thích các hiện tượng xã hội, một lần nữa tôi đề nghị tham khảo bài luận của
tôi “Economics and Knowledge” (Economica [Feb., 1937]). Có lẽ cần phải
nói thêm là trong khi lí thuyết kinh tế có thể rất đắc dụng cho ngài tổng tư
lệnh của một hệ thống được kế hoạch hóa hoàn toàn nhằm giúp ông ta biết
được ông ta phải làm gì để đạt được những cái đích mong muốn của mình,
