mãi cho đến nay - đang ở trước mắt ta”]. Câu này xuất hiện lần đầu tiên vào
năm 1825 như là một câu đề dẫn cho cuốn Opinions littéraires
etphilosophiques của Saint-Simon, và sau này trở thành câu đề dẫn của ấn
phẩm Producteur của nhóm theo chủ nghĩa Saint-Simon.
Xem M. Loroy, Vie de Saint-Simon, pp. 262, 277, và Hippolyte
Carnot, “Mémoire sur le Saint-Simonism”, Séances et trauvauxde
l’Académie des Sciences morales etpolitiques [Các cuộc họp và các công
trình của Viện hàn lâm khoa học luân lí và chính trị], 47 annee (1887), p.
128, ở đó H. Carnot ghi chép nhận xét của cha ông về đặc điểm của Saint-
Simon: “Tôi đã quen biết St. Simon; đó là một con người đặc biệt, ông ta
đã nhầm khi tưởng rằng mình là một nhà bác học, nhưng quả thật không ai
có được những ý tưởng tân kì và táo bạo như thế”. Chỉ có vài học giả khác,
như nhà thiên văn học Hallé và đặc biệt Cuvier, hình như còn động viên
Saint-Simon.
L’industrie ou discussions politiques, morales et philosophiques
dans l’intérêt de tous les hommes livrés à des travaux indépendants, trong
OSSE, vol. 18.
Về sự so sánh giữa các quan điểm của Saint-Simon trong thời kì này
với các quan điểm của bè bạn theo chủ nghĩa tự do cùng thời với ông, xem
E. Halévy, L’ère des tyrannies (1938), pp. 33-41.
Xem A. Augustin Thierry, Augustin Thierry (1795-1856): D’après
sa correspondance et sespapiers de famille (Paris, 1922), p. 36.
Xem A. Comte, Early Essays on Social Philosophy, trans. H. D.
Hutton, New Universial Library (London, 1911), p. 23; và Système de
politique positive (1851-54), voi. 3, p. 16.
Xem H. Gouhier, La jeunesse d’Auguste Comte (1933), vol. 1, chap.
6. Do tập 3 của công trình xuất sắc này vẫn chưa được ra mắt khi tôi viết
bài luận này, nên phần trình bày sau đây về tiểu sử của Comte sau năm
1817 phần lớn dựa vào bản ngắn hơn của cùng tác giả Vie d’Auguste Comte
(Paris, 1931).
