Bushman muốn tìm cách bố trí cho Tsanka một chỗ nằm ấm hơn,
nhưng sự thất học và nguồn gốc xuất thân từ vùng Kavkaz của Tsanka
không tạo được niềm tin đối với lãnh đạo. Hơn thế nữa, như lời một vị lãnh
đạo trại, những kẻ như Tsanka mà được “ngủ ấm” thì ai sẽ đào quặng.
Lãnh đạo trại, theo như cách đoàn khảo sát gọi ông trong năm đầu
tiên, là một người dân sự, cũng giống như Bushman, là dân Moskva và
cũng là nhà vật lý. Bushman đã khôn ngoan thiết lập được mối quan hệ với
ông kia và nhận được không ít ân huệ, bất chấp sự phản đối từ phía các cán
bộ quân sự. Một tháng sau, Bushman trở thành người phụ trách gian nồi hơi
(1)và không còn ngủ trong lán chung nữa mà ngủ riêng trong một phòng
xép, nhưng vẫn phải ăn chung với các tù nhân.
-----
(1)Hệ thống hồi nơi được đun sôi, dẫn hơi nước nóng đến từng nhà để
sưởi ấm vào mùa đông.
Thời gian này, Tsanka, cũng như hầu hết các tù nhân, bắt đầu được thả
“tự do”. Nhiệm vụ của tù nhân là phải đào được một giỏ đất đóng băng và
mang về trại. Việc đào quặng được tiến hành bằng phương pháp lộ thiên.
Đối với lớp đất đá đóng băng, cuốc chim cũng chẳng nghĩa lý gì. Với đôi
tay tê cóng, mỗi nhát cuốc dội vào cơ thể một cơn đau âm ỉ.
Sáng sáng, những người tù kiệt sức phải vất vả lắm mới tha nổi những
chiếc giỏ to tướng, thô kệch và nặng trịch đến nơi làm việc. Quặng đá được
đào dọc theo vách khe. Ở đây, theo đánh giá của các nhà địa chất, có một
vỉa quặng vàng rất giàu chạy ngang qua. Vỉa quặng có chiều dày hơn ba
mét. Có thể đào từ bên dưới, dọc theo vách khe, hay đào sâu vào trong
vách. Chỉ có điều không nên leo lên trên vỉa quặng, mà cũng chẳng ai
muốn và có thể leo lên nổi.
