- Vùng đất của chúng tôi rất đẹp! - Tsanka thốt lên.
- Đúng vậy, - ông lão tán thành. - Còn ở đấy các anh sống ra sao? Mà
anh sống ở đâu?
- Nơi đó là hoang mạc, - Tsanka buồn rầu đáp. - Bây giờ cũng tạm ổn,
thời gian đầu khổ lắm. Cả nửa làng chết vì đói rét và bệnh tật… Này, ông, -
đột nhiên Tsanka hỏi: - Những tấm bia mộ đâu mất cả?
- Ôi, con trai ơi! Đừng hỏi nữa! Những gì xảy ra ở đây đúng là một
cơn ác mộng, một sự nhạo báng thánh thần! Anh không thể tưởng tượng
nổi đâu. Những kẻ vô thần Bolsevich ấy dỡ tất cả bia mộ lên để lót đường
đến trại chăn nuôi lợn.
- Không thể như thế được! - Tsanka hét lên.
- Có thể, có thể lắm, Tsanka ạ. Nếu như họ có thể trục xuất cả một dân
tộc còn sống ra khỏi quê hương thì đào bới mấy nấm mộ có nghĩa lý gì. Họ
không chỉ đào bia mộ, mà còn có thể đào cả tâm hồn chúng ta lên nữa đấy.
Rồi anh sẽ thấy, con cháu của chúng ta sẽ chẳng còn biết cầu nguyện,
không còn tin vào Thượng đế, không tôn trọng người lớn nữa, chúng uống
rượu, hút thuốc công khai, chỉ thiếu điều phun khói vào mặt nữa thôi. Ôi,
thật là sa đọa! Không thể kể hết được, phải tận mắt chứng kiến cơ. Thay vì
Thượng đế, lũ trẻ ấy tin vào Lenin, Stalin, vào chủ nghĩa gì đó, vào tương
lai xán lạn. Thật bất hạnh, bất hạnh cho dân tộc, làm sao có thể xây dựng
được điều gì tốt đẹp?! Tất cả các nông trang, các Xô viết đầy rẫy chuyện
gian lận, trộm cắp, dối trá, vu khống, lừa đảo! Còn những gì xưa cũ đã
được bồi đắp hàng thế kỷ hóa ra là tà đạo, còn chúng tôi, những người già
chỉ là một lũ lạc hậu, cổ hủ. Ngay cả việc cầu nguyện trong ngôi nhà của
mình cũng sợ. Thật là tai họa! Ồ, chúng ta đi đâu thế này?
Mải nói chuyện họ đã đến nguồn nước lúc nào không hay, đúng cái
nơi trước kia từng là cối xay nước của bà Haza. Hai người bước xuống
