những người sống sót cũng cảm thấy thời gian đang trôi đi. Những cuốn sách viết
bằng tiếng Hebrew đã được xuất bản trong mươi năm qua có nhắc đến Shoah
nhiều hơn bất kỳ đề tài nào khác. Ngày càng nhiều tiết học được dành để học hỏi
về Giải pháp Cuối cùng, và hàng năm có đến hàng chục ngàn thanh thiếu niên tới
Ba Lan để tham quan những trại tử thần và tìm kiếm gốc gác gia đình của họ.
Ngày càng có nhiều học sinh tốt nghiệp viết bài thi lịch sử của mình về nạn tàn
sát người Do Thái hơn bất kỳ đề tài nào khác.
Người ta đổ xô đi ghi lại những chứng cứ của những người sống sót cuối
cùng. Có người mà nay là nguồn thông tin duy nhất về số phận của toàn bộ các
cộng đồng Do Thái. Yad Vashem, Đài Tưởng niệm Nạn Tàn sát người Do Thái ở
Jerusalem, đã lên kế hoạch lập ra một danh sách hết sức đầy đủ những nạn nhân
của nạn tàn sát, bằng cách dùng điện toán để nhận dạng và kiểm tra chéo tên tuổi
trong các dữ liệu. Hy vọng rằng sau này nó là nguồn 'cơ sở dữ liệu' của chừng 5
triệu danh tính được ghi lại như là "những tâm bia mộ trong lòng người".
Nạn tàn sát người Do Thái cũng được các sử gia Israel gần đây xếp vào thời
"hậu-Phục quốc". Tom Segev, một sử gia nổi tiếng và là người phụ trách chuyên
mục của báo Ha'aretz, trong cuốn sách của ông viết về Israel và Nạn Tàn sát
người Do Thái có tựa là Triệu Thứ Bảy, đã mô tả toàn bộ bầu khí chung của tình
trạng không có quyền lực, tâm trạng mâu thuẫn và nhiều khi là thái độ dửng dưng
nơi người Do Thái sống ở Palestine khi xảy ra biến cố ấy.
Ông đã ghi nhận rằng, báo chí Do Thái ở Palestine bấy giờ đã xếp những bài
tường thuật về người Do Thái bị thảm sát vào hàng thứ yếu so với những bài mô
tả diễn tiến của chiến tranh. Ví dụ, vào ngày 13 tháng Giêng 1942, tờ báo đã đăng
câu chuyện về những hành động tàn bạo của Đức Quốc xã bên dưới một bài
tường thuật về "Đại thắng Bóng Đá" của một đội bóng Do Thái ở Damacus.
Segev viết: "Từ quan điểm nghề nghiệp, báo chí đã bỏ qua một trong những-câu
chuyện lớn nhất của thế kỷ".
Ben-Gurion đã nói rằng chính sách của Hitler "đặt toàn thể dân tộc Do Thái
vào hiểm họa" nhưng ông cũng nhận ra một cơ hội lịch sử: Đức Quốc xã đem lại
"sức mạnh sáng tạo" cho chủ nghĩa Phục quốc Do Thái. Hãng thông tấn Do Thái