Shangri-La. Niềm tin vào Jerusalem dường như là vấn đề của đức tin, như
niềm tin vào sự Phục sinh. Nhưng vào lúc tinh mơ, khi taxi của tôi chạy dọc
theo con đường Jaffa hoang vắng, tôi bị đứng trước một thành phố cụ thể,
đúng thực với những cửa hiệu, những dấu hiệu bằng tiếng Hebrew, và rác
rưởi. Cả đèn giao thông cũng có vẻ kỳ lạ ở thành phố của Chúa. Chính vẻ
thường tình lại gây ra chưng hửng. Ở khu chợ Mahane Ychuda, các tòa nhà
san sát nhau trên đường giao thông chính của thành phố. Tôi nhìn ngắm
những ngôi nhà bằng đá với mái ngói đỏ. Hình thù trông quen thuộc nhưng
có vẻ nặng nề hơn những tòa nhà ở châu Âu, và cửa sổ theo kiến trúc
phương
Đông, nhưng rõ ràng là thành phố phương Tây. Tôi còn tới những
chỗ còn lạ và kỳ cục hơn, nhưng vào lúc trời mờ sáng, không đâu có vẻ
huyền bí hơn Jerusalem.
★
Các nhà hiền triết Do Thái đã nói rằng: thiên hạ có mười phần đẹp thì
Jerusalem vinh dự có được chín. Mười phần khổ đau, Jerusalem chịu chín.
Mười phần thông thái, Jerusalem giành lấy chín. Mười phần ác độc thì
Jerusalem vô phúc có đến chín.
Vào thời giáo sĩ ban đầu, khi câu cách ngôn này được đặt ra, đã có sự
cảm nhận yêu và ghét, sự lưỡng phân giữa Jerusalem trên trời và Jerusalem
dưới đất, giữa lòng sùng kính cao cả mà thành phố truyền cảm hứng, và
lòng ghen tị mà lòng tin khơi gợi giữa những con người bất toàn.
Đối với các tiên tri của Kinh thánh Do Thái, tính trọng đại của sự linh
thánh của Jerusalem xem chừng cũng ngang bằng muôn vàn tội lỗi của nó.
Jerusalem có cả tính cách thần bí kỳ quặc, cao cả và xấu xa. Isaiah,
Jeremiah, và những tiên tri khác đã mô tả thành phố là nàng dâu và con đĩ,
là người mẹ và là bà góa, thủy chung nhưng cũng sát chồng. Họ tiên đoán
Thiên Chúa sẽ gửi xuống sự hủy diệt đại hồng thủy, nhưng sẽ phục hồi
