những người nô lệ; từ giờ phút này trở đi, ở Venezuela sẽ chỉ có một giai
cấp duy nhất, và tất cả đều là những cồng dân bình đẳng”.
Và từ đảo Margarita, người Giải phóng đã tiến xuống vùng Orinoco,
ngày nay là Ciudad Bolivar, và tại đó, ở Angostura, ông đã hình thành nên
những ý tưởng cho Hiến pháp năm 1819 và ra sắc lệnh bãi bỏ chế độ nô lệ.
Jose Antonio, một người llaneros yêu nước, đã dẫn theo rất nhiều thổ dân
châu Mỹ và những người lai mestizos đi theo mình đến quy phục Bolivar và
cùng tham gia vào cuộc đấu tranh, từ đó trở đi, chiến thắng đã được bảo
đảm chắc chắn. Câu chuyện này có thể cho ông thấy một ví dụ sinh động về
mối quan hệ giữa cuộc đấu tranh giành độc lập với việc xóa bỏ chế độ nô lệ.
Ở Cuba Cespedes là nguời đầu tiên chủ trương giải phóng nô lệ?
Đúng vậy - khi Carlos Manuel de Cespedes phát động cuộc Chiến
tranh giành độc lập lần thứ nhất. Sắc lệnh bãi bỏ chế độ nô lệ mới chỉ được
áp dụng ở hai tỉnh Oriente và Camaguey. Rất nhiều nô lệ được giải phóng
đã tham gia vào lực lượng của những người yêu nước. Cuộc chiến tranh kéo
dài suốt mười năm. Và trong thời gian đó nhà lãnh đạo xuất chúng gốc
Dominica Maxímo Gómez
[110]
, đã xuất hiện. Ngoài ra còn có một lãnh tụ
khác cũng nổi bật không kém, một người da đen.
Antonio Maceo?
Chính xác, Maceo, nhà chỉ huy quân sự xuất sắc nhất của chúng tôi,
một người da đen, sinh năm 1845 tại Santiago de Cuba, ông mói hai mươi
ba tuổi khi cuộc chiến bùng nổ.
Có thông tin cho là một số người crillo đã nổi dậy chống mẫu quốc
Tây Ban Nha với hy vọng được sáp nhập vào Mỹ. Điều này có đúng
không?
Ý tưởng giành độc lập phải đối mặt với rất nhiều trào lưu tư tưởng
trong suốt hai thế kỷ: mười tám và mười chín, trong đó có cả những dòng tư
tưởng theo đường lối cải cách, đường lối tự trị, và đường lối sáp nhập.
Chủ nghĩa Thực dân Tây Ban Nha khác với Chủ nghĩa Thực dân kiểu
Anh - hai hình thái thực dân này không giống nhau hoàn toàn - trên cơ sở
những kiểu người Thực dân khác nhau, nên cách đối xử với nô lệ cũng
