niệm sở hữu áp dụng cho tất cả mọi thứ - một con ngựa, chiếc xe tải, trang
trại, nhà máy, trường học - tất nhiên là trừ những tài sản công.
Mỗi công dân được sinh ra trong xã hội tư bản đều ngay lập tức bị
đắm chìm trong lối suy nghĩ sở hữu. Đối với anh ta, tất cả đều là vật sở hữu,
của người này hay người khác, một đôi giày, con cái của anh ta, vợ của anh
ta, cũng giống như việc nhà máy này thuộc về ông X, ông Y nào đó với một
người quản lý chuyên ban ơn bằng cách bố thí cho anh một công việc nhỏ
nào đó, thỉnh thoảng lại vỗ về, an ủi những người dân khốn khổ, nghèo đói
và ngu dốt vì không biết đọc, biết viết. Phải nói rằng những nhà tư bản đặc
biệt tài giỏi trong việc khai thác môn tâm lý học để thu phục tình cảm của
người khác, trong những người Xã hội Chủ nghĩa không mấy khi dùng đến
thủ đoạn này. Một nhà quản lý Xã .hội Chủ nghĩa, một nhà điều hành Xã
hội Chủ nghĩa c9;c làm việc chăm chỉ, hoàn thành, tốt công việc, là nhiệm
vụ của người công nhân, trong khi nhà tư bản biết rằng người công nhân
sản xuất ra giá trị thặng dư. Nhiều khi trong thâm tâm nhà tư bản cũng hoàn
toàn không ý thức được giá trị thặng dư là gì. Nên anh ta thấy tất cả đều hết
sức tự nhiên và bình thường - anh ta tổ chức bộ máy nhân sự, tích lũy một
khoản vốn, thành lập một doanh nghiệp, lầm giàu, và cứ thế ngày một ngày
lại giàu hơn.
Tôi muốn nói là hồi đó người dân phải sống trong cảnh phục tùng và
thua thiệt, chấp nhận tình cảnh thua thiệt và hèn kém của mình đến nỗi mà
họ chỉ còn biết trông chờ, với tất cả niềm tin tưởng và lòng ngưỡng mộ, vào
một trong những chính trị gia nào đó, chỉ vì họ biết rằng ông ta là người
giàu nhất, và cũng là kẻ thối nát nhất, trên thế giới!
Phải mãi đến khi tôi bắt đầu tự hình thành những Học thuyết của
riêng mình về xã hội - đó là giai đoạn tôi chuyên tâm vào nghiên cứu kinh
tế chính trị - tôi mới biết rằng có một người tên là Các Mác, và có học
thuyết được gọi là Chủ nghĩa Xã hội, và rồi có những người theo đường lối
Mác-xít, về Chủ nghĩa Cộng sản, và những người không tưởng. Đó cũng là
khi tôi nhận ra rằng tôi cũng là một người theo Chủ nghĩa Xã hội không
tưởng, ông thấy không?
