của chế độ độc tài Batista, và các ông đã thành lập những “Tòa án Cách
mạng” để thực hiện cuộc thanh trừng mà nhiều nhà quan sát đánh giá là
quá mạnh tay.
Đúng là họ bị đưa ra xét xử, nhưng chí có rất ít người bị kết án tử
hình.
Ông có cho rằng đó là một sai lầm?
Cho rằng cái gì là sai lầm cơ?
Những phiên tòa công khai được tiến hành vài tuần sau khi Cách
mạng thành công và những cuộc hành hình sau đó
Tôi nghĩ là có chăng chỉ có sai lầm trong cách thức chúng tôi tiến
hành những phiên tòa đó, chúng tôi đã sử dụng những nơi công cộng và cho
phép đông đảo quần chúng nhân dân tham dự những phiên xét xử vì họ
đang vô cùng căm phẫn trước hàng nghìn tội ác dã man mà những người bị
kết tội đã gây nên. Điều đó có thể mâu thuẫn, và quả thật là đã mâu thuẫn,
với tư tưởng của chúng tôi về công lý. Và phía Mỹ đã lợi dụng để khai thác
vấn đề này một cách rất tinh vi. Chúng tôi cũng không bận tâm tới việc sửa
chữa sai lầm không thể bác bỏ đó (trong cung cách tổ chức xét xử). Nhưng
dù sao những kẻ phạm tội ác diệt chủng đã bị xét xử và trừng phạt theo
đúng những điều luật được thông qua từ rất lâu trước khi Cách mạng thành
công, trong khi chiến tranh còn tiếp diễn. Chúng tôi không bao giờ hối tiếc
vì đã làm như vậy, mậc dù tôi cảm thấy rất thương hại khi nhớ lại rằng chắc
chắn những kẻ bị buộc tội đã cảm thấy vô cùng đau khổ khi phải hứng chịu
lòng căm phẫn của quần chúng nhân dân có mặt trong các phiên tòa xét xử
những tội lỗi ghê tởm mà chúng đã gây ra.
Tôi đã từng ở Colombia trong sự kiện “Bogotazo”, mà chúng ta đã
trao đổi, và tôi hiểu thế nào là cuộc nổi dậy của cả một dân tộc. Còn ở Cuba
này, khi Machado bị lật đổ năm 1933, những người của Machado đã bị kéo
lê trên phó, có cả những hình thức tra tấn và hành hình rất dã man, nhà cửa
bị tấn công và đập phá, mọi người ai củng hăm hở trả thù, trừng trị... Vì vậy
trong suốt cả cuộc chiến, khi nghĩ về tình trạng bạo lực lan tràn có thể xảy
ra sau thắng lợi của cuộc cách mạng nhân dân, chúng tôi đã liên tục cảnh
báo người dân cả nước về chuyện đó. Đến khi chiến tranh sắp kết thúc,
