TUỔI THƠ CỦA MỘT LÃNH TỤ
Thời thơ ấu ở Birán - Don Anglel - Batey -Mẹ của Fidel - Sống
trong nhà thầy giáo - Colegio de La Salle - Tiếng vọng của cuộc chiến ở
Tây Ban Nha - Nhũng tu sĩ dòng Tên ở Colegio de Dolores
Gốc rễ lịch sử có vai trò rất quan trọng, và xét theo khía cạnh này,
tôi muốn hỏi ông: ông sinh ra trong một gia đình khá giả, ông theo học
tại những trường học tôn giáo dành cho giới thượng lưu, ông còn học
luật Và với nền tảng giáo dục đó, lẽ ra ông phải lả một lãnh tụ bảo thủ
chứ?
Hoàn toàn đúng là có thể, bởi vì một con người không hoàn toàn làm
chủ số phận của chính mình. Con người phụ thuộc nhiều vào hoàn cảnh,
khó khăn và sự đấu tranh không ngừng nghỉ. Các vấn đề và sự việc dần dần
sẽ tạc nên con người anh ta, giống như một cái máy tiện gọt một phôi kim
loại. Một nhà cách mạng không phải do bẩm sinh mà thành, tôi dám nói
như vậy.
Vậy nhà cách mạng trong ông đã như thế nào?
Tôi đã tự rèn luyện bản thân thành một người cách mạng. Lúc nào tôi
cũng suy nghĩ về những yếu tố tác động tới điều đó. Bắt đầu là nơi tôi sinh
ra, giữa một vùng quê hẻo lánh, trong một điền trang lớn.
Ông có thể tả lại nơi ông sinh ra không?
Tôi sinh ra trong một trang trại. Nằm ở phía bắc tỉnh Oriente cũ, cách
không xa Vịnh Nipe, gần trung tâm trồng mía Marcané
[31]
. Tên trang trại
là Birán. Đó không hẳn là một thị trấn, thậm chí gọi là làng cũng không
đúng - chỉ lèo tèo vài nóc nhà. Nhà của gia đình tôi ở đó, dọc theo Camino
Real, con đường đất lầy lội chạy từ thủ phủ tỉnh về phía nam. Đưòng sá thời
đó toàn là đường đất. Người ta đi lại trên lưng ngựa hoặc xe bò kéo. Chưa
hề có phương tiện cơ giới, thậm chí cả điện cũng không có. Khi tôi còn nhỏ,
chúng tôi thắp sáng trong nhà bằng nến sáp hoặc đèn dầu.
