Ông nghe nhé - tại Angola, khi chúng tôi quyết định phát động chiến
dịch Carlota, chúng tôi hoàn toàn không có bất kỳ lúc nào trông cậy vào sự
“bảo vệ” của Liên Xô sau này cả. Nói thật với ông là sau chiến thắng vang
dội của chiến dịch quân sự này, Cuba ủng hộ chủ trương đòi hỏi Nam Phi
phải trả một cái giá đắt hơn cho hành động phiêu lưu của mình, trong đó có
điều kiện trao trả độc lập cho Namibia. Nhưng chính Chính phủ Liên Xô đã
gây áp lực rất lớn đối với chúng tôi, bởi vì họ lo lắng về những phản ứng
mà Mỹ có thể tiến hành. Liên quan đến chuyện này, chúng tôi đã trao đổi
rất nhiều thư, điện.
Vậy Cuba đã làm gì?
Sau những phản đối dữ dội từ phía chúng tôi, cuối cùng chúng tôi
cũng không có cách nào khác là phải chấp nhận yêu cầu của Liên Xô, mặc
dù cũng chỉ là phần nào thôi. Mặc dù Liên Xô không hề tham khảo ý kiến
của Cuba liên quan đến việc gửi quân đội tới Angola, nhưng sau đó họ đã
quyết định gửi vũ khí và trang bị tới đây để phục vụ cho mục đích xây dựng
quân đội Angola, và họ đã phản hồi rất tích cực trước những yêu cầu cụ thể
của chúng tôi liên quan đến trang thiết bị quân sự và khí tài trong suốt thời
gian chiến tranh. Dù sao cũng chắc chắn một điều là cuộc đấu tranh ở
Angola không thể nào đi đến thắng lợi cuối cùng nếu thiếu đi sự ủng hộ về
chính trị và vật chất của Liên Xô sau chiến thắng đầu tiên đó.
Cứ nghĩ mà xem, Liên Xô là nước duy nhất có thể cung cấp vũ khí,
trang bị mà Angola cần để tự bảo vệ mình trước nguy cơ xâm lược của
những nước lớn như Nam Phi từ phía nam, và của Mobutu (Zaire) từ phía
bắc. Chắc chắn chúng tôi (Cuba) không thể nào ở lại Angola mãi mãi, thậm
chí dù chỉ là mười năm cũng không thể - điều tối thiểu là phải xây dựng một
só điều kiện nhất định (để Angola có thể tự phòng thủ).
Nhưng theo tôi nghĩ thì xuất phát từ những truyền thống quân sự
rất khác nhau giữa hai nước, Cuba và Liên Xô đã không có cùng một
quan điểm về cách thức phát động một cuộc chiến tranh.
Đó là điều hoàn toàn chính xác. Có những khác biệt rõ rệt trong cách
thức hình thành chiến lược và chiến thuật giữa Cuba và Liên Xõ. Chúng tôi
đã tổ chức huấn luyện cho hàng chục nghìn chiến sĩ Angola, và các sĩ quan
