cùng lớn và là nguồn tiêu thụ chính của dầu mỏ, ở Mỹ và châu Âu người ta
làm được điều này. Tôi nghĩ người ta đã làm đúng. Dầu mỏ thì thừa thãi
trong khi đó vào những năm 1960, Liên Xô lại không tìm được thị trường.
Liên Xô sản xuất các loại phương tiện tiêu tốn nhiên liệu khổng lồ (nhưng
kém hiệu quả) như xe tải Liên Xô, xe Jeep, và xe hơi. Chúng tôi là người
biết rõ nhất điều này, chúng tôi mua của Liên Xô hàng chục nghìn các loại
xe và trong ba mươi năm không hề thiếu chuyến tàu chở dầu nào của Liên
Xô cung cấp. Cũng không hề có chuyến tàu nào chở dầu thô, xăng, hay dầu
diesel bị lỡ chuyến. Tàu được trang bị động cơ diesel hiệu quả hơn rất
nhiều.
Vấn đề là Liên Xô bị tụt hậu về công nghệ trên một số lĩnh vực sản
xuất của nền kinh tế, và vì phải trả giá trong cuộc chiến của chủ nghĩa xã
hội chống lại chủ nghĩa tư bản và đồng minh. Trong khi đó Liên Xô lại có
nhiều trung tâm nghiên cứu hơn bất kỳ nước nào, thực hiện vô vàn các dự
án nghiên cứu, nhưng ngoại trừ lĩnh vực quân sự, thì rất ít các dự án được
áp dụng vào sản xuất phục vụ nền kinh tế.
Đường sá của họ chật hẹp. Có thể vì lý do an ninh mà họ không xây
những tuyến đường cao tốc lớn nhiều làn. Vì lý do an ninh mà hệ thống
đường sắt của họ có khổ rộng khác hoàn toàn với của Mỹ và châu Âu. Với
cách làm đó, họ cũng đạt được những tiến bộ đáng kể. Các toa xe của họ
không sang trọng nhưng họ có những tuyến đường sắt dài hàng nghìn dặm
tới tận vùng Xi-bê-ri, và rõ ràng là việc vận tải hàng hóa và người bằng
đường sắt đến những vùng xa xôi như vậy rẻ hơn rất nhiều so với đường bộ.
Đường sắt vươn tới mọi ngõ ngách của đất nước khổng lồ đó. Ngày nay các
loại xe thuộc sở hữu tư nhân tiêu thụ phần lớn lượng nhiên liệu mà các nhà
máy lọc dầu của thế giới sản xuất ra. Ở Mỹ, lượng dầu tiêu thụ là hơn 8,5
triệu thùng một ngày - thực tế có thể còn cao hơn - và với lượng tiêu thụ đó
thì chả mấy chốc mà trữ lượng dầu mỏ trên thế giới bị cạn kiệt.
Họ cũng không phát triển máy vi tính mặc dù Liên Xô có hàng
nghìn các kỹ sư; họ có khả năng, chắc chắn là như vậy. Ông giải thích
điều đó như thế nào?
