chúng tôi không hề coi khinh người Mỹ. Người Cuba được giáo dục không
phải để trở thành những người theo chủ nghĩa Sô-vanh, những kẻ cuồng tín
mà họ được giáo dục những ý tưởng, những cách nghĩ công bằng, hợp lý;
chúng tôi sẽ không bao giờ tồn tại được nếu điều đó không phải là sự thực.
Một cuộc cách mạng chỉ có thể tồn tại được trên cơ sở những ý tưởng tốt
đẹp đó.
Ông sẽ nói gì với những người từng là bạn của Cuba, nhưng rồi
sau đó vì có quá nhiều lời phê bình cuộc Cách mạng này mà tỏ ra nghi
ngờ (người Cuba), hoặc thậm chí lên án Cuba?
Tôi sẽ nói với những ười nghi ngờ, thậm chí kết án chúng tôi vì họ có
cách nghĩ khác, rằng họ nên suy nghĩ kỹ đến khả năng của một hòn đảo nhỏ
này, trong gần nửa thế kỷ qua đã phải kháng cự lại những cuộc tấn công liên
tục của một nước đế quốc hùng mạnh nhất thế giới. Chúng tôi không thể
làm được điều đó nếu không dựa trên cơ sở những nguyên tắc, những ý
tưởng tốt đẹp và trên cơ sớ đạo đức. Đó là cách duy nhất.
Chúng tôi tin tưởng vào con người, vào khả năng tiếp thu những
nguyên tắc đạo đức, lương tâm và khả năng người đó sẵn sàng hy sinh.. (Hy
sinh) ngay cả khi sự hy sinh của họ là để cống hiến cho một sự nghiệp xấu
xa, bởi vì trong thế chiến thứ nhất, người ta chứng kiến những trận đánh
như Marne, Verdun, có sự tham gia của cả những người lao động bởi vì họ
nghe theo lời quốc ca quá đẹp đẽ của nước Pháp, nghe theo biểu tượng trên
lá quốc kỳ của nước Pháp... Người ta ra trận và chết hàng loạt vì những
biểu tượng đó, họ cho rằng đó là những thứ mà họ đáng bỏ mạng sống của
mình ra hy sinh, trong khi thực ra họ đang hy sinh mạng sống của mình để
bảo vệ quyền lợi của nước đế quốc, bọn tư bản kếch sù, những cường quốc
đi xâm chiếm thuộc địa ở châu Phi, châu Á và rất nhiều nơi trên thế giới.
Trong lịch sử đã có rất nhiều người chết vì những giá trị, niềm vinh
quang mà họ tôn thờ. Có ai đó đã gieo những ý tưởng đó vào đầu họ. Ý tôi
muốn nói rằng đó là việc truyền bá những giá trị tốt nhất trên tinh thần nhân
đạo, công bằng, bác ái.
Như tôi đã nói, tôi rất thích những khẩu hiệu trong cuộc Cách mạng
Pháp đó: “Tự do, bình đẳng, bác ái”. Đó có thể coi là sự tiên đoán những
