[95]
Tuy nhiên, trong suốt cuốn sách này, Castro dùng từ đó với ý
khinh miệt, thường có ý chỉ “kẻ phạm tội”, “thành viên của một nhóm tội
phạm”...
[96]
Ngày 12 tháng 9 năm 1943, Otto Skorzeny, chỉ huy lực lượng
đặc nhiệm Đức cứu sống Mussolini, người bị cầm tù sau thất bại vào tháng
6 năm 1943; Mussolini bị giam ở Gran Sasso, trong khu Apennines sau khi
bị lật đổ vào tháng 6 năm 1943. Xem Otto Skorzeny, Các chiến dịch biệt
kích của tôi: Hồi ký cùa một trong những biệt kích quân dũng cảm nhất của
Hitler do David Johnson dịch và phát hành năm 1995.
[97]
Renato Guitart Rosell sinh ra ở Santiago de Cuba tháng 11 năm
1930. Ông là người duy nhất ở Santiago de Cuba biết trước kế hoạch hành
động ngày 26/7, và ông có vai trò quan trọng quyết định trong việc hoạch
định các hành động trong vụ này. Ông tham gia đội quân chiếm vị trí 3 ở
Moncada mặc dù ông bị giết trong khi đang chiến đấu.
[98]
Melba Hernandez Rodriguez de Rey sinh năm 1921, làm nghề
Luật sư, và bà là một trong hai phụ nữ, cùng với Haydee Santamaria, tham
gia vào các hành động ngày 26 tháng 7 năm 1953. Bà bị bắt sống và bị cầm
tù. Bà cũng là người có vai trò quyết định trong việc in ấn và phát hành bài
nói Lịch sử sẽ bào chữa cho tôi. Trong chiến tranh, bà tham gia Mặt trận
thứ ba của quân nổi dậy. Từ khi Cách mạng giành thắng lọi, bà nắm giữ
những vị trí quan trọng, trong đó có chức Chủ tịch Uỷ ban Đoàn kết Cuba
với Việt Nam và là Đại sứ của Cuba ở Việt Nam và Campuchia. Bà được
phong danh hiệu “Anh hùng Cuba”.
[99]
Có nghĩa là có 5 viên đạn, bốn viên trong băng và 1 viên trong
nòng súng.
[100]
Cách diễn đạt đặc trưng của khu vực châu Mỹ La-tinh,
testimonio là ký ức về một sự kiện hay một thời kỳ đặc biệt nào đó rất ít xảy
ra trong cụôc đời và được tác giả - chủ nhân kể lại với quan điểm riêng của
mình. Đó là quan điểm của cá nhân về một thời khắc, giai đoạn hay một sự
