nề. Quân Pháp chết tới 5 nghìn người. Trong cái thành phố đã biến thành
tro bụi đó, hàng trăm binh lính Nga và Pháp bị chết trong ngọn lửa; rất
nhiều thương binh bị thiêu sống.
Mờ sáng ngày hôm sau, Na-pô-lê-ông với đoàn hộ tống ra khỏi làng
Gô-rốt-ni-a để quan sát các vị trí của quân Nga thì, đột nhiên, một toán
quân Cô-dắc lăm lăm giáo mác đã xông vào toán quân kỵ binh đó. Hai
thống chế đi theo hoàng đế (Muy-ra và Bét-xi-e), tướng Ráp và vài sĩ quan
liền vây chặt lấy hoàng đế và chống lại cuộc tiến công của toán quân Cô-
dắc. Lính khinh kỵ người Ba Lan và quân kỵ mã xích hầu của đội cận vệ
vội phi ngựa đến giải nguy, cứu được hoàng đế và những người cùng đi.
Nguy cơ bị giết chết hoặc bị bắt cầm tù đe dọa đến nỗi người ta khó mà tin
được rằng nụ cười luôn luôn nở trên môi hoàng đế trong suốt thời gian diễn
ra sự biến bất thần ấy là một nụ cười chân thật. Nhưng, mọi người đã trông
thấy nụ cười đó và trong ngày hôm ấy cũng như về sau này nữa, ai nấy đều
say sưa nói rằng chính sự nguy hiểm ấy là lý do để hoàng đế mỉm cười.
Buổi tối, hoàng đế hạ lệnh cho bác sĩ I-văng, thầy thuốc hộ giá, pha chế
dâng lên hoàng đế một ống thuốc độc mạnh, phòng khi chẳng may gặp phải
nguy cơ bị bắt.
Sau khi đi kiểm tra các vị trí về, Na-pô-lê-ông họp hội đồng quân sự ở
Gô-rốt-ni-a. Hình như trận Ma-lôi-a-rô-xla-vét chứng minh cho thấy rằng
nếu Na-pô-lê-ông không muốn một trận Bô-rô-đi-nô thứ hai thì quân Nga
lại muốn, và nếu không có một trận Bô-rô-đi-nô nữa thì hoàng đế sẽ không
mở được đường đến Ca-lu-ga. Hội đồng quân sự đã hoàn toàn nhất trí với ý
kiến ấy, mà cuối cùng chính bản thân Na-pô-lê-ông cũng tán thành. Đã
không tính đến một trận tổng công kích nữa thì chỉ còn có việc tiếp tục trở
về Xmô-len đã hoàn toàn bị tàn phá, và phải hành quân càng nhanh chóng
càng hay, trước khi quân Nga chiếm Mô-gia-ít bỏ ngỏ để chặn đường rút lui
của quân Pháp. Sau khi lấy ý kiến của các sĩ quan hậu cận, thoạt tiên Na-
pô-lê-ông có ý định tuyên bố với họ rằng hãy hoãn việc quyết định dứt
khoát và theo ý của hoàng đế thì tốt hơn hết là giao chiến với Cu-tu-dốp để
mở đường rút lui về Ca-lu-ga bằng vũ lực. Sự do dự của Na-pô-lê-ông được
chấm dứt vào ngày 26 tháng 10, khi được tin quân Nga đánh bật được đội
