Chương IV
Ngày 18 tháng sương mù 1799
Lật đổ Viện Đốc chính và cướp lấy quyền lực tối cao, đó là quyết tâm
sắt đá và không gì lay chuyển nổi của Na-pô-lê-ông khi rời Ai Cập. Một
công cuộc liều lĩnh táo tợn: đánh đổ nền Cộng hoà, "chấm dứt cuộc cách
mạng" đã bắt đầu từ việc phá ngục Ba-xti cách đấy 10 năm; làm được tất cả
việc đó sẽ gặp phải vô vàn hiểm nghèo đáng sợ, dù Na-pô-lê-ông đã có
trong quá khứ của mình những Tu-lông, Tháng Hái nho, nước ý và xứ Ai
Cập. Và những hiểm nghèo đó đã xuất hiện ngay khi Na-pô-lê-ông vừa rời
khỏi bờ biển Ai Cập. Trong 47 ngày vượt biển về Pháp, nguy cơ gặp phải
hạm đội Anh đã không ngừng diễn ra, và như vậy, cảnh sa vào cạm bẫy của
hiểm nghèo dường như là điều tất yếu; theo lời những người đã được chứng
kiến thì Bô-na-pác là người duy nhất giữ được bình tĩnh và đề ra được
những mệnh lệnh cần thiết với lòng cương nghị sẵn có. Sáng ngày 8 tháng
10 năm 1799, tàu của Na-pô-lê-ông đã buông neo trong vịnh Phrê-giuy. Để
hiểu tình hình đã xảy ra trong 30 ngày kể từ ngày 3 tháng 10 năm 1799,
ngày Bô-na-pác đặt chân lên đất Pháp, đến ngày 8 tháng 11, ngày Bô-na-
pác trở thành người thủ lĩnh của nước Pháp, cần ôn lại vài lời về tình hình
nước Pháp vào lúc biết tin người chinh phục Ai Cập đã trở về.
Sau cuộc đảo chính 18 Tháng Quả năm thứ 5 (1797) và việc bắt giữ
Pi-sơ-gruy, hình như Ba-ra và các đồng sự có thể tin vào những lực lượng
đã ủng hộ họ ngày hôm đó: một là những tầng lớp mới trong giai cấp tư sản
thành thị và nông thôn làm giàu bằng bán tài sản của quốc gia, đất đai của
nhà thờ và của bọn lưu vong, tuyệt đại đa số bọn này sợ dòng họ Buốc-
bông trở về nhưng lại mơ ước thiết lập một nền trật tự ổn định vững vàng
