cho họ một số lớn chiến lợi phẩm: tơ chưa chế biến, một loại nguyên liệu
hàng đầu trong kỹ nghệ của họ; nhưng sau đó, vào năm 1799, trong thời
gian Bô-na-pác vắng mặt, khi Xu-vô-rốp tiến quân vào nước ý và cướp mất
nước ấy từ tay người Pháp thì họ trở nên tuyệt vọng, rã rời. Tình cảnh vô
vọng ấy cũng đã lan rộng trong các tầng lớp tư sản khác ở Pháp, khi họ
nhìn thấy nước Pháp gặp những khó khăn ngày càng tăng trong việc đấu
tranh chống lại khối liên minh châu Âu vững mạnh, khi họ thấy rằng hàng
triệu đồng tiền vàng do Bô-na-pác chuyển từ ý về Pa-ri trong những năm
1796-1797 phần lớn đã chui vào túi bọn viên chức và bọn đầu cơ là bọn
thông đồng với chính Viện Đốc chính để cướp phá công quỹ. Trận thất bại
khủng khiếp mà Xu-vô-rốp đã giáng cho quân Pháp ở Nô-vi, nơi mà chỉ
huy trưởng Giu-be bị tử trận; sự phản bội của tất cả những "bạn đồng minh
nước ý" của Pháp; việc biên giới nước Pháp bị đe doạ; tất cả tình hình đó
đã làm cho cái khối lớn giai cấp tư sản thành thị và nông thôn hoàn toàn xa
rời Viện Đốc chính.
Còn như quân đội thì không cần nói. Họ luôn luôn nhớ tới Bô-na-pác
lúc đó đã đi Ai Cập. Binh lính lớn tiếng phàn nàn rằng họ phải ăn uống đói
khát vì nạn ăn cắp phổ biến và họ nói đi nói lại rằng người ta đưa họ đến
chỗ chết một cách vô ích. Hoạt động của bọn bảo hoàng bấy lâu vẫn chỉ
ngấm ngầm, bỗng lại bùng lên ở Văng-đê.
Những tên thủ lĩnh của phong trào Su-ăng như Gioóc-giơ, Ca-đu-đan,
Phrốt-tê, La Rô-sơ-gia-cơ -lanh lại kích động miền Brơ-ta-nhơ va miền
Noóc-măng-đi nổi dậy. ở một vài nơi, bọn bảo hoàng đã dám cả gan hô ở
giữa phố: "Xu-vô-rốp muôn năm! Đả đảo chính thể Cộng hoà!". Hàng
nghìn thanh niên, buộc phải rời bỏ quê hương để trốn nạn dịch, đi lang
thang khắp nước. Sinh hoạt ngày càng đắt đỏ vì sự suy sụp toàn bộ của nền
tài chính, nền thương nghiệp và nền công nghiệp, vì những sự trưng thu
liên miên và vô tổ chức để đem lại những nguồn lợi kếch xù cho bọn đầu
cơ và bọn lũng đoạn. Cho đến cả sau mùa thu năm1799, mặc dù Mát-xê-na
đã đánh bại được quân Nga của Coóc-xa-cốp ở gần Xu-rích và đạo quân
Nga của Xu-vô-rốp đã bị hoàng đế Pôn gọi về, nhưng những thắng lợi đó
