lại rằng: họ vẫn làm việc như thường lệ và người ta không nhận thấy một
dấu hiệu xao xuyến gì cả. Trong những khu trung tâm, thỉnh thoảng vang
lên tiếng hô: "Bô-na-pác muôn năm", nhưng dân chúng nói chung giữ thái
độ chờ đợi. Ngày 18, rất nhiều nghị sĩ chưa có mặt ở Xanh Clu, số đông đã
để đến ngày 19 mới tới, ngày quy định cho phiên họp thứ nhất.
Sáng sớm ngày thứ hai và là ngày cuối cùng của cuộc đảo chính,
tướng Bô-na-pác có khá nhiều mối lo âu quan trọng. Đúng chiều ngày 18
Tháng Sương mù, hai trong ba cơ quan tối cao của chế độ Cộng hoà đã bị
thủ tiêu; Viện Đốc chính không còn nữa. Thượng nghị viện đã chịu khuất
phục và sẵn sàng xin tự giải tán. Nhưng còn phải thủ tiêu nốt viện dân biểu,
tức Hạ nghị viện. Và trong Hạ nghị viện có chứng 200 ghế thuộc phái Gia-
cô-banh, hội viên của "Hội những người bạn của Tự do và Bình đẳng" đã bị
Xi-ay-ét giải tán. Thật ra, có một số hội viên đã sẵn sàng bán mình vì quyền
lợi hoặc sẵn sàng đầu hàng vì sợ hãi, nhưng ở đó cũng còn có nhiều người
tỏ ra có phẩm chất khác, đó là những người sống sót sau những trận bão táp
lớn của cách mạng, những người đã coi việc chiếm ngục Ba-xti, việc lật dổ
chế độ quân chủ, việc đấu tranh chống bọn phản bội, khẩu hiệu "tự do, bình
đẳng hay là chết" không phải là những danh từ vô nghĩa. Có những người
coi thường tính mạng mình cũng như tính mạng của người khác và họ nói
rằng nếu có thể được, cần phải giết bọn bạo chúa bằng máy chém, nếu
không thì cũng bằng lưỡi dao găm của Ba-rau-tút.
1. Mác-cút Ba-rau-tút (Marcus Ba-rautus): cháu của Lu-xi-út Ba-rau-
tút, một trong những người đã thiết lập nước Cộng hoà La Mã cổ đại, Mác-
cút Ba-raut-tút được Giuyn Xê-da - danh tướng và nhà chính trị nổi danh
của La Mã cổ đại - nhận làm con và luôn được Xê-da che chở. Nhưng Mác-
cút đã ám sát Xê-da ở giữa Thượng nghị viện. Từ đó, tên tuổi Mác-cút Ba-
rau-tút được dùng để chỉ những người chống đối mưu sát.
Suốt ngày 18 Tháng Sương mù, có nhiều cuộc hội họp bí mật của cánh tả
(phái Gia-cô-banh) nhưng họ không biết phải làm gì. Lũ tay sai của Bô-na-
pác, cũng có cả những tên mật thám, đã chui được vào trong hàng ngũ của
phái này, luôn luôn làm cho họ bị lạc hướng, chúng quả quyết rằng đó
