Người nông dân cuồng tín xứ Brơ-ta-nhơ đó, thân hình đồ sộ và sức
khoẻ phi thường, đã hội kiến riêng trong mấy tiếng đồng hồ với Bô-na-pác
hồi bấy giờ còn mảnh khảnh, gầy gò. Vô cùng lo ngại cho tính mệnh của
Bô-na-pác, các sĩ quan hầu cận đã đến đầy các phòng bên cạnh, vì mọi
người đều biết rằng Can-đu-đan sẵn sàng hy sinh bất cứ bằng cách nào cho
lý tưởng của mình và từ lâu tự coi như một kẻ đã hiến dâng mình cho cái
chết.
Tại sao Can-đu-đan không giết Bô-na-pác? Duy nhất chỉ vì Can-đu-
đan còn bị cái ảo mộng sau đây chỉ phối, chẳng bao lâu ảo mộng ấy đã tan
vỡ, nhưng nhờ nó mà ngay từ buổi đầu sự nghiệp của mình, Bô-na-pác đã
lừa phỉnh được bọn bảo hoàng. Chúng luôn luôn cho rằng viên tướng trẻ
tuổi và nổi danh đó sinh ra để làm nhiệm vụ của Môn-cơ đã làm ở nước
Anh năm 1660, tức là giúp dòng họ Xtuy-a đang bị đi đày trở lại ngai vàng
và tiêu diệt nền Cộng hoà. Đúng là Na-pô-lê-ông đã bóp chết nền Cộng hoà
và do tính chất giai cấp của chính quyền Na-pô-lê-ông nên ông ta đã dọn
đường mở lối cho nền quân chủ, nhưng nếu cho rằng một con người như
Na-pô-lê-ông lại có thể nhường vai trò cầm đầu cho bất kỳ người nào khác
và cũng không đặt vấn đề xem Na-pô-lê-ông có thể làm được như vậy
không, thì thật không còn gì ngu ngốc hơn.
Can-đu-đan không bóp chết Bô-na-pác, nhưng y rời khỏi phòng của Bô-na-
pác với thái độ thù nghịch. Ngoài những đề nghị khác, vị Tổng tài thứ nhất
đề nghị với Can-đu-đan gia nhập quân đội với hàm cấp tướng và đương
nhiên là với điều kiện hạn chế: Can-đu-đan chỉ được đi đánh kẻ thù bên
ngoài. Can-đu-đan từ chối và quay về Văng-đê. Một trong những kẻ cầm
đầu chính khác của phong trào Su-ăng và Phrốt-tê thì bị bắt làm tù binh và
bị bắt chết. Tuy đã bị quân chính phủ đánh bại vào tháng 1 năm 1800, Can-
đu-đan vẫn tiếp tục chiến đấu sau cuộc gặp gỡ với Bô-na-pác. Nhưng Can-
đu-đan đã phải trốn tránh trong những thời gian dài và chỉ dám tổ chức
những cuộc đột kích bất thần vào những đội quân nhỏ hoạt động độc lập
của quân đội Cộng hoà. Lúc này những thắng lợi của quân đội chính phủ,
lời hứa ân xá, sự giảm nhẹ chính sách chống giáo hội, những hy vọng mà
dòng họ Buốc-bông và tay chân của chúng đang đặt và Bô-na-pác, toàn bộ
