có thể giao cho hai chị em bất cứ việc gì. Cô bé mới mười ba tuổi, mà đã
biết suy nghĩ như người lớn. Cô ta nghiêm trang và ít nói; em trai thì vui
tính và hay chuyện, đến nỗi chú ta với đàn ngỗng cứ tha hồ mà quang quác
ngoài đồng, cô chị nói thế.
Hai đứa trẻ đã ở Jordberga được độ hai năm rồi; một buổi tối có một cuộc
diễn thuyết bình dân ở trường học. Hai chị em cũng có mặt trong số thính
giả, dù đó là một cuộc nói chuyện cho người lớn; hai chị em không có thói
quen xem mình ở trong số trẻ con. Diễn giả nói đến cái bệnh ghê gớm: bệnh
lao, cứ mỗi năm giết chết biết bao nhiêu người ở Thụy Điển. Ông ta nói rất
giản dị, và hai đứa trẻ hiểu rõ từng chữ.
Sau buổi diễn thuyết, họ chờ diễn giả ở cổng. Ông ta ra thì hai chị em
cầm lấy tay nhau, và trịnh trọng xin được nói chuyện với ông ta. Dù đôi
khuôn mặt trẻ con phúng phính và hồng hồng, hai chị em nói năng nghiêm
trang như những người lớn, kể lại những gì xảy ra ở nhà mình, và hỏi rằng
ông ta có cho là mẹ và các anh em, chị em mình đều đã chết vì cái bệnh mà
ông ta vừa tả không. Điều đó đối với ông ta chắc là đúng rồi. Chỉ có thể là
bệnh đó mà thôi.
Như vậy là giá ông bố và bà mẹ được biết những điều mà các con học
được tối hôm nay, thì họ đã có thể giữ mình rồi; giá họ đem đốt hết quần áo
của người đàn bà lang thang tội nghiệp kia đi, giá họ quét dọn thật sạch cái
nhà của họ và không dùng chăn đệm cũ nữa, họ đã có thể còn sống, tất cả
các người mà giờ đây hai chị em thương tiếc chứ gì? Diễn giả nói rằng
chẳng một ai có thể khẳng định chắc chắn điều đó được, nhưng ông ta
không tin rằng các người ấy tất yếu phải mắc bệnh, nếu họ biết giữ mình
cho khỏi lây.
Hai chị em hình như còn có điều gì đó muốn hỏi nữa, nhưng rõ ràng là do
dự, trước khi đặt câu hỏi mới; sau cùng mới quyết định: có phải cái việc bà
lão digan đã gieo họa cho gia đình họ để báo thù vì họ đã cứu giúp con
